Για το βιβλίο: Νίκος Κ. Αλιβιζάτος, Πραγματιστές, δημαγωγοί και ονειροπόλοι: πολιτικοί, διανοούμενοι και η πρόκληση της εξουσίας

Δημήτρης Σωτηρόπουλος

 

τχ. 132-133

 

Η ανάγκη να καταλάβουμε την πραγματικότητα της Ελλάδας του εικοστού αιώνα, αλλά και της Ελλάδας της κρίσης, οδηγεί συχνά όσο και εύλογα στην υιοθέτηση μακρο-κοινωνιολογικών ερμηνευτικών σχημάτων και αναλύσεων της διεθνούς πολιτικής οικονομίας. Τέτοια σχήματα και ερμηνείες είναι προφανώς απαραίτητα, αλλά δεν αρκούν, καθώς υποδεικνύουν τις αδρές γραμμές πάνω στις οποίες κινήθηκαν οι εξελίξεις. Για να εξηγήσει κανείς πώς και γιατί επιλέχθηκε τελικά η συγκεκριμένη πορεία μιας χώρας, θα πρέπει, παράλληλα, να σκύψει πάνω στις προσωπικές πορείες των ηγετικών στελεχών και των διανοουμένων που ήταν πρωταγωνιστές των αποφάσεων ή συνδιαμορφωτές της ηγεμονίας των ιδεών, σε κάθε κρίσιμο σταυροδρόμι της πορείας της χώρας μας. Λίγοι μπορούν να αναλάβουν τέτοιο έργο, γιατί απαιτείται ο συγκερασμός της ευρυγώνιας ματιάς ενός συγγραφέα με ευρύτερη ιστορική παιδεία, με την ανάλυση που προσφέρει το μικροσκόπιο του ειδικού, που ξέρει πρόσωπα και πράγματα «από μέσα».

Ο Νίκος Κ. Αλιβιζάτος, καθηγητής του συνταγματικού δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, συνδυάζει αυτές τις δύο ιδιότητες και τις θέτει στην υπηρεσία της συγγραφής ενός πανοράματος πολιτικών και διανοουμένων της Ελλάδας κατά την τελευταία εκατοπεντηκονταετία. Όλοι, κατά τον Αλιβιζάτο, μπορούν να ενταχθούν σε μια από τις εξής τρεις πολιτικές και πνευματικές παραδόσεις της σύγχρονης Ελλάδας: την αστική, τη σοσιαλδημοκρατική και την κομμουνιστική. Μέσα σε κάθε παράδοση, βρίσκει κανείς πραγματιστές, δημαγωγούς και ονειροπόλους ή συνδυασμούς αυτών. Ο καθένας τους χαρακτηρίζεται έμμεσα, παρά ρητά, από τον Αλιβιζάτο ως πραγματιστής, δημαγωγός ή ονειροπόλος, ανάλογα με τη στάση που τηρούσε απέναντι στο διαχρονικό αντικείμενο των ερευνών του συγγραφέα, δηλαδή απέναντι στους πολιτικούς θεσμούς.Αρκετούς από τους σύγχρονους πολιτικούς και διανοουμένους, τους οποίους ο Αλιβιζάτος παρουσιάζει κριτικά στο βιβλίο του, τους έχει γνωρίσει προσωπικά. Και αυτό γιατί ο ίδιος εκ καταγωγής είχε προσωπική εικόνα λαμπρών εκπροσώπων της αστικής παράδοσης (π.χ., του Θεοτοκά, του Βεγλερή, του Κουμάντου, του Καραπαναγιώτη) και ως νέος, μετά την ένταξή του στην ΕΚΟΝ «Ρήγας Φεραίος», απέκτησε στενή επαφή με διάσημους εκπροσώπους της κομμουνιστικής παράδοσης (π.χ., τον Κύρκο, τον Φιλίνη, τον Σβορώνο, τον Πουλαντζά). Επίσης, ο ίδιος, από το 1990 έως σήμερα, έχει συμβάλει ως διανοούμενος σε διάφορες εκδοχές της κεντροαριστεράς και γι’ αυτό έχει γνωρίσει και συνεργαστεί με εκπροσώπους της σοσιαλδημοκρατικής παράδοσης (π.χ., τον Σημίτη, τον Θέμελη, τον Γιαννίτση, τον Αλ. Δημαρά και βέβαια τον δάσκαλό του, Αριστόβουλο Μάνεση). Σίγουρα ο Αλιβιζάτος έχει μελετήσει το έργο όλων λεπτομερώς, παρουσιάζοντας στο παρελθόν, με διάφορες ευκαιρίες, κριτικές βιβλίων τους ή κάνοντας συνολική αποτίμηση της προσφοράς, αλλά και των λιγότερο πετυχημένων παρεμβάσεών τους.

 

Ο Δημήτρης Σωτηρόπουλος διδάσκει πολιτικές επιστήμες στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Tags  

Δείτε Επίσης

Αφήστε μια απάντηση

IΔPYTHΣ Σταμάτης Χρυσολούρης

EKΔOTEΣ Νίκος Αλιβιζάτος, Γρηγόρης Ανανιάδης, Στέφανος Πεσμαζόγλου

ΣYNTAKTIKH EΠITPOΠH Έφη Αβδελά, Νίκος Αλιβιζάτος, Γρηγόρης Ανανιάδης, Νικόλας Βαγδούτης, Θανάσης Βαλαβανίδης, Οντέτ Βαρών Βασάρ, Λίνα Βεντούρα, Κώστας Βλασόπουλος, Κώστας Γαβρόγλου, Γιώργος Γιαννακόπουλος, Γιώργος Γιαννουλόπουλος, Έλλη Δρούλια, Χάρης Εξερτζόγλου, Ελευθερία Ζέη, Όλγα Θεμελή, Βίκυ Ιακώβου, Γιώργος Ιωαννίδης, Γιώργος Καραβοκύρης, Αλέξανδρος Κεσσόπουλος, Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Λούση Κιουσοπούλου, Ηλίας Κούβελας, Μάκης Κουζέλης, Νίκος Κουραχάνης, Δημήτρης Κυρτάτας, Σαράντης Λώλος, Γιώργος Μαλάμης, Αχιλλέας Μητσός, Αλεξάνδρα Μπακαλάκη, Γιάννης Μπαλαμπανίδης, Λάμπρος Μπαλτσιώτης, Ρίκα Μπενβενίστε, Βαγγέλης Μπιτσώρης, Στρατής Μπουρνάζος, Ανδρέας Πανταζόπουλος, Κατερίνα Ροζάκου, Άκης Παπαταξιάρχης, Στέφανος Πεσμαζόγλου, Ειρήνη Σκαλιώρα, Αθηνά Σκουλαρίκη, Γιάννης Σταυρακάκης, Κώστας Τσιαμπάος, Σάββας Τσιλένης, Δημήτρης Χριστόπουλος, Κώστας Χριστόπουλος, Θωμάς Ψήμμας.

ΓPAMMATEIA ΣYNTAΞHΣ Γρηγόρης Ανανιάδης, Βίκυ Ιακώβου, Αλέξανδρος Κεσσόπουλος, Γιώργος Μαλάμης, Γιάννης Μπαλαμπανίδης, Στέφανος Πεσμαζόγλου, Σάββας Τσιλένης

KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA Βουβούλα Σκούρα

ΔIEYΘYNTHΣ EKΔOΣHΣ Γιώργος Γουλάκος

ΔIOPΘΩΣH KEIMENΩN Αναστασία Λαμπροπούλου

HΛEKTPONIKH ΣEΛIΔOΠOIHΣH-ΦIΛMΣ Eκδόσεις νήσος, Σαρρή 14, 105 53 Αθήνα, τηλ.: 210.3250058

EKTYΠΩΣH Kωστόπουλος Γιώργος, Aκομινάτου 67-69, τηλ.: 210.8813.241

BIBΛIOΔEΣIA Βασ. & Ζαχ. Μπετσώρη O.Ε., Στ. Γονατά 13A, τηλ.: 210.5743.783

ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Εισάγετε το email σας για να ενημερώνεστε για τα νέα άρθρα