ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΣΑΜΕΛΑ
Τχ. 157
Η παγκόσμια περιβαλλοντική καταστροφή και ειδικότερα η κλιματική αλλαγή θέτει τώρα σε αμφισβήτηση τις δυνατότητες για αποτελεσματική και υπόλογη διακυβέρνηση και μπορεί ακόμα και να συμβάλλει στη συγκρότηση μιας πολιτικής που να προσομοιάζει στον φασισμό.
Geoff Eley, Nazism as Fascism: Violence, Ideology and the Ground of Consent in Germany 1930-1945 (2013).
Η σύσταση της ατμόσφαιρας του μέλλοντος, και ειδικότερα των εκπομπών CO2, θα είναι πολιτικό ζήτημα.
Andreas Malm and the Zetkin Collective, White Skin, Black Fuel. On the Danger of Fossil Fascism (2021).
- Ανθρωπόκαινο: Η δύσκολη οριοθέτηση μιας εποχής
To 2000 o Paul Crutzen βάφτισε Ανθρωπόκαινο τη νέα γεωλογική εποχή, κατά την οποία τα αποτέλεσματα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, κατά κύριο λόγο οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, δευτερευόντως του μεθανίου και τριτευόντως του νιτρικού οξέος καθορίζουν τις συνθήκες γεωφυσικών διαστρωματώσεων και τις ατμοσφαιρικές ισορροπίες (1). Το γεωλογικό αποτύπωμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (technofossils) είναι πρόδηλο από την εποχή της εμφάνισης του Homo Sapiens. Όμως, τα τελευταία ογδόντα χρόνια ο ραγδαίος ρυθμός της τεχνολογικής εξέλιξης, η παγκόσμια εμβέλεια των επιπτώσεων της, και ο εν πολλοίς μη βιοδιασπώμενος χαρακτήρας των τεχνοαπολιθωμάτων έχουν αναστατώσει τους φυσικούς, χημικούς και βιολογικούς κύκλους της Γης. Η εποχή του Ανθρωπόκαινου παράγει 300 εκατομμύρια τόνους πλαστικά τον χρόνο, αριθμός σχεδόν ισοδύναμος με τον ανθρώπινο πληθυσμό στον πλανήτη, κοραλλιογενείς σχηματισμούς καλωδίων της google και της amazon στα βάθη των ωκεανών, και διαστημικά σκουπίδια, συντρίμμια δορυφόρων, στο διαστρικό χώρο (2).
[…]
Η Αντιγόνη Σαμέλα είναι ιστορικός κοινωνιολόγος.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1. Paul Crutzen, and Eugene Stoermer, «The Anthropocene» IGBP Global Change Newletter 41 (2000): σ. 17-18.
2. Για την στρωματογραφία του Ανθρωπόκαινου και τη «συμβολή» των πλαστικών σε αυτή βλ. Jan Zalasiewicz et al. “Les Strates de la Ville de l’Anthropocène», Annales 72 (2017), σ. 345, 349. Για τον ορισμό και την ιστορία των «τεχνοαπολιθωμάτων» βλ. Jan Zalasiewicz et al. «The technofossil record of humans», The Anthropocene Review 1(2014), σ. 37-43. 10.100 τόνοι διαστημικών σκουπιδιών έχουν συσσωρευτεί από το 1957 στην τροχιά της γης. The European Space Agency, 11 Αυγούστου 2022 (πρόσβαση 28.9.22). Οι τεχνητοί κοραλλιογενείς σχηματισμοί μπορεί να είναι πόλος έλξης για τα ψάρια και δεν φαίνεται να θέτουν την ζωή τους σε κίνδυνο. Από την άλλη, τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία των καλωδίων ίσως τα αποπροσανατολίζουν. Η έρευνα γι αυτά τα θέματα είναι ακόμα στα σπάργανα. Bastien Taormina et al. «A Review of Potential Impacts of Submarine Power Cables on the Marine Environment: Knowledge Gaps, Recommendations and Future Directions», Renewable and Sustainable Energy Reviews 96 (2018), σ. 12-13, 15-17.