ΕΛΙΦ ΓΚΕΒΣΕΡ ΟΖΕΡ
Τχ. 157
Η συνοικία Σουλούκουλε, που βρίσκεται στο κέντρο της Ιστανμπούλ και θεωρείται από τους αρχαιότερους οικισμούς των Ρομά (Marsh & Strand, 2005), καθώς και οι γειτονιές Νεσλισάχ και Χατιτζέ, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ήρθαν αντιμέτωπες τα χρόνια 2006-2009 με τη διαδικασία της αστικής ανάπλασης. Η ανάπλαση του Σουλούκουλε, που συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και βρίσκεται ακριβώς δίπλα στα τείχη της πόλης, ξεσήκωσε κύματα συμπαράστασης τόσο από το εσωτερικό της χώρας όσο και από πολλές χώρες του κόσμου. Οργανώθηκαν πολλές εκστρατείες αλληλεγγύης ώστε να αποφευχθεί η κατεδάφισή του. Ωστόσο, παρ’ όλη την υποστήριξη, το Σουλούκουλε κατεδαφίστηκε ολοσχερώς. Στους κατοίκους της συνοικίας (2) προσφέρθηκε η δυνατότητα επιλογής διαμερίσματος στον οργανωμένο οικισμό που κτίστηκε στο Τάσολουκ, περίπου σαράντα χιλιόμετρα μακριά από το Σουλούκουλε, (πλησίον του νέου αεροδρομίου) και έξω από το πολεοδομικό συγκρότημα της Ιστανμπούλ. Μολαταύτα, επειδή τα διαμερίσματα αφενός δεν ταίριαζαν στον τρόπο ζωής των κατοίκων του Σουλούκουλε, και αφετέρου επειδή η τιμή πώλησής τους ήταν πέραν των δυνατοτήτων τους, οι κάτοικοι του Σουλούκουλε δεν πήγαν καθόλου στο Τάσολουκ ή, όσοι πήγαν, δεν μπόρεσαν να μείνουν εκεί για μεγάλο διάστημα. Ως εκ τούτου, πολλοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν στο Καράγκιουμρουκ που βρίσκεται κοντά στην κατεδαφισμένη συνοικία τους (3).
[…]
Μετάφραση : ΘΑΝΟΣ ΖΑΡΑΓΚΑΛΗΣ
Η Ελίφ Γκεβσέρ Οζέρ είναι υποψήφια διδάκτωρ του Τμήματος Ιστορίας του Πανεπιστημίου Μπογάζιτσι.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Το άρθρο αυτό αποτελεί την περίληψη της διατριβής μου την οποία εκπόνησα στο πλαίσιο του προγράμματος Πολιτισμικών Μελετών του Πανεπιστημίου Σεχίρ της Ιστανμπούλ. Οι ενδιαφερόμενοι για τις χρονολογίες, τις δικαστικές αποφάσεις, τους νόμους και τα καταστατικά, τις αιτήσεις, τις αναφορές, τους χάρτες και τις λεπτομέρειες της έρευνας του εν λόγω θέματος μπορούν να τις βρουν στην υπ’ αριθμόν 10051370 διατριβή, η οποία συντάχθηκε στα αγγλικά, στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
2. Στη μελέτη αυτή, αναφορικά με τους ανθρώπους που ζούσαν στο Σουλούκουλε και έμειναν άστεγοι εξαιτίας της ανάπλασης χρησιμοποιούνται οι όροι κάτοικοι του Σουλούκουλε ή Ρομά για λόγους πολιτικής ορθότητας.
3. Πραγματοποίησα την έρευνα πεδίου από τον Απρίλιο 2012 έως τον Ιούνιο του 2013 στο Καράγκιουμρουκ, όπου ζούσαν οι περισσότεροι κάτοικοι μετά την ισοπέδωση των κατοικιών του Σουλούκουλε. Στόχευσα να αντιληφθώ τις διαφορετικές απόψεις σχετικά με την αστική ανάπλαση και για να το πετύχω εφάρμοσα πολύπλευρη (multi-sited) εθνογραφική μεθοδολογία (Marcus, 1998). Κατ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκε το κατάλληλο υπόβαθρο για να προσεγγίσω τους κατοίκους του Σουλούκουλε, τις διάφορες ΜΚΟ που δραστηριοποιήθηκαν εδώ και τους εθελοντές τους, το προσωπικό του δήμου, τον κοινοτάρχη (μουχτάρη) της συνοικίας, τους παραγωγούς ντοκιμαντέρ, τους ακαδημαϊκούς από διάφορα πανεπιστήμια, τους δημοσιογράφους και τους εκπροσώπους χρηματοδοτικών οργανισμών στην διάρκεια της έρευνας πεδίου στο Καράγκιουμρουκ. (Το Καράγκιουμρουκ είναι μια γειτονιά στα βορειοδυτικά της περιτειχισμένης Πόλης που ανήκει στο δήμο του Φάτıχ, δυτικότερα από το Φανάρι, όπου βρίσκεται η μεγάλη ανοικτή κινστέρνα του Αέτιου, σημερινό Τσουκούρμποσταν, από την εποχή της βυζαντινής εποχής, δίπλα της πύλης της Αδριανούπολης, σημερινό Εντιρνέκαπι).