Νικόλαος Παπαδογιάννης
τχ. 140-141
Σε μια πρόσφατη καμπάνια του Σκωτσέζικου Εθνικού Κόμματος (SNP, Scottish National Party) εμφανίζεται μια νέα γυναίκα, η Αλένκα, η οποία δεν έχει γεννηθεί στη Σκωτία, αλλά έχει μεταναστεύσει και εργάζεται εκεί. Η Αλένκα δηλώνει πλήρως ικανοποιημένη από τη στάση της σκωτσέζικης κυβέρνησης (που απαρτίζεται από μέλη του SNP) μετά το δημοψήφισμα για την παραμονή ή την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Μάλιστα, υποστηρίζει ένθερμα την ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας και την ένταξή της στην ΕΕ. Πιστεύει ότι η Σκωτία είναι μια εξωστρεφής κοινωνία, όπου η Αλένκα επιθυμεί σφόδρα να συνεχίσει να ζει.
Η συγκεκριμένη διαφήμιση συνοψίζει μερικά από τα βασικά χαρακτηριστικά του λόγου του σοσιαλδημοκρατικού SNP τα τελευταία χρόνια: η ανεξαρτησία από το Ηνωμένο Βασίλειο, ο σαφής φιλο-ΕΕ προσανατολισμός και η αντίληψη ότι η Σκωτία διαθέτει μια «προοδευτική» πλειοψηφία, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Βρετανία. Τα τελευταία 10 χρόνια το SNP εδραιώθηκε στη σκωτσέζικη κοινωνία ως ηγεμονικό: κέρδισε τις εκλογές για το Κοινοβούλιο της Σκωτίας το 2007, το 2011 και το 2016. Επίσης, το SNP έλαβε στις εκλογές του 2015 για το βρετανικό Κοινοβούλιο το 50% των ψήφων στη Σκωτία. Μάλιστα, το συγκεκριμένο κόμμα πέτυχε μέχρι το 2016 να αναδεικνύεται πρώτη δύναμη τόσο στα αστικά κέντρα όσο και στο μεγαλύτερο μέρος της περιφέρειας της χώρας.
Το κείμενο θα κάνει μια σύντομη αναφορά στη στάση του SNP ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στη συνέχεια, θα εξετάσει τη δυναμική που έχει η ρητορική του SNP στον απόηχο της ψήφου υπέρ του Brexit στο δημοψήφισμα του 2016 για την παραμονή ή μη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πώς επηρεάζει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος την πολιτική ηγεμονία του SNP και την επιθυμία του για μια ανεξάρτητη Σκωτία εντός των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Το ιδεώδες της «ανεξαρτησίας εντός της Ευρώπης»
Η στάση του SNP ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ήταν ανέκαθεν αταλάντευτα θετική. Στο δημοψήφισμα του 1975 το συγκεκριμένο κόμμα υποστήριξε την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ, πρόδρομο της σημερινής ΕΕ). Μόλις στη δεκαετία του ’80 μετέβαλε τη στάση του και υιοθέτησε το δόγμα της «ανεξαρτησίας εντός της Ευρώπης» ως βασικό συστατικό του προγράμματός του για μια ανεξάρτητη Σκωτία. Τη συγκεκριμένη περίοδο, οι πολιτικές εκφράσεις πλήθους περιφερειακών εθνικισμών, όπως του ουαλικού, άρχισαν να αντιμετωπίζουν την ΕΟΚ θετικά. Έτσι ευθυγραμμίστηκαν με τον καταλανικό εθνικισμό, οι κυρίαρχες εκφράσεις του οποίου ήταν θετικά διακείμενες προς την ΕΟΚ ήδη από τις προηγούμενες δεκαετίες.
[…]
Ο Νικόλαος Παπαδογιάννης διδάσκει Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Bangor στην Ουαλία.
