ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΚΤΕΝΑ
Τχ. 160-161
Γ.Κ.: Τα τελευταία χρόνια, ο Νίκος Παναγιωτόπουλος μελετά συστηματικά, από κοινού με τους συνεργάτες και τις συνεργάτιδές του, τις κοινωνικές συνθήκες και πρακτικές της ανάγνωσης στην Ελλάδα. Τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών έχουν αποτυπωθεί μέχρι στιγμής σε δύο έργα, που αμφότερα κυκλοφόρησαν το 2022: Αναγνώσεις, αναγνώστες και αναγνώστριες στην Ελλάδα (εκδόσεις Gutenberg) και Η αγάπη για την ανάγνωση (εκδόσεις Καρδαμύτσα). Παράλληλα, υπό έκδοση βρίσκεται ένα τρίτο συναφές έργο, με τίτλο Παιδί και ανάγνωση. Για μια διαθεσιοκρατική θεωρία της μάθησης. Ασκώντας ταυτόχρονη κριτική σε συλλήψεις του κοινωνικού που θεμελιώνονται στον οικονομισμό και τη λογική του πλήρως αυτόνομου και ορθολογικού ατόμου, καθώς και σε δογματικές αναλύσεις που απολήγουν στον κοινωνιολογικό αναγωγισμό, ο Παναγιωτόπουλος προτάσσει μια ανάλυση για τις αναγνωστικές συνήθειες και πρακτικές που αποδίδει έμφαση στις κοινωνικά συγκροτημένες έξεις και προδιαθέσεις των υποκειμένων, τονίζοντας την ίδια στιγμή τις ταξικές, συμβολικές και έμφυλες ανισότητες. Όπως διευκρινίζει στη συνέντευξη που ακολουθεί, βλέψη της συγκεκριμένης προσέγγισης δεν είναι μόνο μια πληρέστερη κατανόηση των φαινομένων, αλλά και μια επιστημονικά ενημερωμένη πολιτική παρέμβαση στην κοινωνική πραγματικότητα, με στόχο τη χειραφέτηση και την «οικουμενοποίηση των όρων πρόσβασης στο οικουμενικό».
[ . . . ]
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος είναι καθηγητής κοινωνιολογίας του Τμήματος Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο Γιάννης Κτενάς είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ.