Τχ. 158-159
Μαγδαληνή Αλεξανδροπούλου
- Εισαγωγή
Απίστευτες υποθέσεις κακοποίησης και παραμέλησης ανηλίκων, που έρχονται στη δημοσιότητα τον τελευταίο καιρό στην Ελλάδα, ανέδειξαν την ανάγκη θεσμοθέτησης μέτρων πρόληψης και συνεχούς βελτίωσης της ποιότητας της παιδικής προστασίας. Τα μέτρα αυτά πρέπει να επικεντρώνονται στον διάλογο, τη συνεργασία, τη συμμετοχή και τη δέσμευση.
Ο καταιγισμός πληροφοριών για κακοποίηση παιδιών στους κόλπους των δομών κοινωνικής προστασίας προκάλεσε μεγάλη κοινωνική αναστάτωση. Ως απάντηση στην έξαρση πρόσφατων περιστατικών, καθώς και στις ολοένα και περισσότερες καταγγελίες για όσα συμβαίνουν στα ιδρύματα προστασίας του παιδιού, ψηφίστηκε στην Ελλάδα σχετικά πρόσφατα ο ν. 4837/2021 για την πρόληψη και την αντιμετώπιση περιστατικών παραμέλησης και κακοποίησης ανηλίκων. Πίσω από τον καθορισμό των ρόλων, των αρμοδιοτήτων και των κυρώσεων που ορίζει ο νόμος αυτός, οι προθέσεις μπορεί να είναι καλές, η κατεύθυνση όμως είναι εν πολλοίς λανθασμένη.
Όπως ορίζουν καλές πρακτικές ευρωπαϊκών μοντέλων παιδικής προστασίας –και φυσικά μέσα στα πλαίσια που ορίζει η Διεθνής Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού- απαραίτητη προϋπόθεση για την εκτίμηση επικινδυνότητας ενός περιστατικού κακοποίησης ή πιθανής κακοποίησης και παραμέλησης ανηλίκου, είναι να θεσπιστούν οι κατάλληλες διαλογικές και συμμετοχικές διαδικασίες που θα μπορούν να συμβάλουν σε ένα κοινωνικά αποδεκτό μοντέλο. Δυστυχώς, τα μέτρα που θεσπίζει ο νόμος δεν είναι προς αυτήν την κατεύθυνση, με συνέπεια να δίνουν έντονα την εντύπωση πως δεν αναγνωρίζουν τη σημασία που έχει, αυτή καθεαυτή, η εκτίμηση της επικινδυνότητας ενός περιστατικού. Προβλέπεται, βέβαια, να υπάρχει ένας Υπεύθυνος Προστασίας Ανηλίκων που να είναι αρμόδιος για κάθε δομή παιδικής προστασίας και αυτό από μόνο του είναι θετικό. Πλην όμως ορίζεται ότι ο Υπεύθυνος αυτός αφενός μεν θα ζει και θα δραστηριοποιείται μέσα στη δομή, αφετέρου δε θα έχει αρμοδιότητες που θα είναι καθαρά διοικητικές–διεκπεραιωτικές. Προβλέπεται, δηλαδή, ότι οι αρμοδιότητές του θα αφορούν απλά και μόνο τη συγκέντρωση, την καταγραφή και τη διαβίβαση των αναφορών περιστατικών κακοποίησης ανηλίκων στον αρμόδιο εισαγγελέα ή στην πλησιέστερη αστυνομική αρχή ή δυνητικά στις Κοινωνικές Υπηρεσίες (άρθρο 5 του ν. 4837/2021).
[…]
Η Μαγδαληνή Αλεξανδροπούλου είναι ειδικός στα δικαιώματα του παδιού (μεταπτυχιακό δίπλωμα στα Δικαιώματα του Παιδιού, Freie Universität) και διαθέτει εργασιακή εμπειρία στο σύστημα παιδικής προστασίας στο Βερολίνο
