Τχ. 158-159
Νικόλαος Γεώργιος Καραχάλης & Άννα Κυριακάκη
Εισαγωγή
Η νησιωτικότητα και οι αναπτυξιακές της προοπτικές συνδέονται συχνά με έννοιες και όρους που υπερτονίζουν τα αρνητικά της χαρακτηριστικά∙ αναπτυξιακά προβλήματα, «ελλείμματα» (handicaps), γεωγραφική απομόνωση, πρόβλημα πρόσβασης, έλλειψη τοπικής αγοράς, υψηλό κόστος επιχειρηματικής δραστηριοποίησης κ.λπ. Οι συζητήσεις αυτές ακυρώνουν τα πλεονεκτήματα της νησιωτικότητας, τα οποία μπορεί να έχουν κρίσιμο αναπτυξιακό χαρακτήρα. Η ποιότητα ζωής, η ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία, η τοπικότητα, η λειτουργικότητα που εξασφαλίζει η μικρότερη κοινότητα, η παράδοση σε έναν τρόπο ζωής ο οποίος βασίζεται στη βιώσιμη ανάπτυξη και οι πολλαπλές πολιτισμικές επιρροές αποτελούν χαρακτηριστικά των νησιών με σημαντική υπεραξία. Ο σύγχρονος πολιτισμός μπορεί υπό όρους να αναδείξει τα πλεονεκτήματα αυτά, ειδικά στα μεγαλύτερα νησιά, όπου συναντώνται και μεγαλύτερες ομάδες καλλιτεχνών, δημιουργών κ.λπ., ενώ συχνά βοηθάει και η παρουσία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
H σχέση των νησιών με τον σύγχρονο πολιτισμό αναδεικνύεται μέσα από την πολιτιστική διάσταση της τοπικότητας, τις ανάγκες (π.χ. παραδοσιακοί χειροτέχνες) και τις ιστορικές επιρροές κάθε νησιού, στοιχεία που δημιουργούν την ιδιαίτερη ταυτότητά του. Παράλληλα, η τουριστική ελκυστικότητα λόγω των φυσικών και πολιτιστικών πόρων δημιουργεί το κατάλληλο πλαίσιο για την ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού (πολιτιστικός, τουρισμός εκδηλώσεων, οικοτουρισμός, περιπατητικός τουρισμός, κ.ά.) και ενισχύει τις ευκαιρίες για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο ο σύγχρονος πολιτισμός, οι πολιτιστικές βιομηχανίες, οι επαγγελματίες του δημιουργικού τομέα και τα ειδικά γεγονότα (φεστιβάλ, πανηγύρια, κ.λπ.) επηρεάζουν την τοπική οικονομία, συνδέονται με την κοινότητα και, αναπόφευκτα, με τη δαπάνη της οικονομίας των επισκεπτών, δεν τεκμηριώνεται επαρκώς ούτε αποτέλεσε διαχρονικά πολιτική προτεραιότητα.
[…]
Ο Νικόλαος Γεώργιος Καραχάλης είναι επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Η Άννα Κυριακάκη είναι επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.