Τζίνα Πολίτη
τχ. 138-139
Σεξ και το Έθνος
Το 1533, ο πολύγαμος βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος H΄ έφερε προς ψήφιση στο Κοινοβούλιο ένα διάταγμα που αφορούσε το «Αδίκημα της Σοδομίας, του Πρωκτικού Έρωτα και της Κτηνοβασίας» (Buggery Act). Με το διάταγμα αυτό, η ποινικοποίηση της παρεκκλίνουσας σεξουαλικής συμπεριφοράς, όπου το αμαρτωλό σώμα, υποταγμένο στην οργιώδη φαντασία και την παθιασμένη καταγγελία που τόσο παραστατικά περιέγραφαν τα θεολογικά κείμενα και απεικόνιζαν οι εκκλησιαστικές τοιχογραφίες, αποσπάστηκε από τη δικαιοδοσία των Εκκλησιαστικών Αρχών και έγινε αντικείμενο κρατικών διαταγμάτων, τα οποία μετέφεραν τις μετά θάνατον φρικτές τιμωρίες από την κόλαση σε τούτην εδώ, την επίγεια ζωή.
Σύμφωνα με το διάταγμα αυτό, η έσχατη ποινή για τους παραβάτες ήταν ο απαγχονισμός και η επίταξη της περιουσίας τους, στην οποία δεν είχαν πλέον κανένα δικαίωμα ούτε οι κληρονόμοι τους. Ο θεατρικός συγγραφέας και διευθυντής του αριστοκρατικού σχολείου Ήτον, Nicholas Udall, κατηγορούμενος ότι ασελγούσε στους μαθητές του, ήταν ο πρώτος που «πλήρωσε τη νύφη». Ωστόσο, ύστερα από μόνο έναν χρόνο φυλάκισης αφέθηκε ελεύθερος! Μετά τον θάνατο του Ερρίκου, η καθολική κόρη του, Μαίρη, κατήργησε τον νόμο, ενώ η Ελισάβετ, που τη διαδέχτηκε, τον επανέφερε. Ο νόμος αυτός παρέμεινε σε ισχύ έως το 1861!
Οι περιπτώσεις εφαρμογής του Νόμου περί Σοδομίας, παρότι υπήρχαν σκανδαλώδεις παραβιάσεις τόσο από την τάξη των ευγενών όσο και από εκείνη των πληβείων, ήταν μηδαμινές. Η αδιαφορία των Αρχών σχετικά με την παράβαση του νόμου οφειλόταν στη νοοτροπία της εποχής εκείνης. Όπως παρατηρεί ο Μichel Foucault στην Ιστορία της Σεξουαλικότητας, «οι σεξουαλικές έξεις δεν χρειαζόταν να είναι κρυφές, οι πρόστυχες, χυδαίες λέξεις και χειρονομίες εκφέρονταν χωρίς φραγμούς και οι σεξουαλικές πράξεις συντελούνταν χωρίς ιδιαίτερες προφυλάξεις. Το “παράνομο” ήταν λίγο πολύ ανεκτό και προσιτό σε όλους». Το δίπολο φυσιολογικό/ανώμαλο άρχισε να κανοναρχεί τη σεξουαλική ηθική όσο πλησιάζουμε προς τη Βικτωριανή εποχή.
Οι ιστορικές αυτές επισημάνσεις του Foucault, σχετικά με τη σταδιακή διαφοροποίηση στη νοοτροπία, τις εξειδικεύσεις και τη διάχυση του λόγου περί «σεξουαλικότητας», οδηγούν στο εξής ερώτημα: με δεδομένη την ελευθεριότητα στα ήθη της εποχής του, γιατί ο Ερρίκος H΄ έφερε προς ψήφιση ένα διάταγμα η εφαρμογή του οποίου ήταν βέβαιο ότι θα ατονούσε; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν αφορά, όπως θα περίμενε κανείς, τη σχέση εξουσίας και ηθικής αλλά τη σχέση σεξουαλικότητας και πολιτικής. Πολύ απλά, το Διάταγμα περί Σοδομίας λειτούργησε ως πρόφαση, προκειμένου το Στέμμα να προβεί στη δήμευση της τεράστιας ακίνητης και κινητής εκκλησιαστικής περιουσίας, με στόχο να εμπλουτιστεί το βασιλικό θησαυροφυλάκιο!
[…]
Η Τζίνα Πολίτη είναι ομότιμα καθηγήτρια Αγγλικής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού στο ΑΠΘ.
Comment