ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΣΤΕΝΗΣ
Τχ. 160-161
Oι διπλές εκλογές του Μαΐου-Ιουνίου 2023 αποτέλεσαν από πολλές απόψεις κομβικό σημείο για τη σύγχρονη εκλογική ιστορία της χώρας, καθώς αρκετές πτυχές των αποτελεσμάτων τους συνιστούν είτε απότομες ανατροπές πάγιων σταθερών της περιόδου της μεταπολίτευσης, είτε επιστεγάσματα άλλων μακροχρόνιων μεταβολών που είχαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ήδη διαφανεί σε προηγούμενες αναμετρήσεις.
Το κύριο στοιχείο ήταν η επικράτηση της ΝΔ, που πέτυχε όχι μόνο τη διατήρηση, αλλά και μια ελαφρά αύξηση της εκλογικής της δύναμης (40,8% τον Μάιο και 40,6% τον Ιούνιο) σε σχέση με το 2019 (39,9%), σε συνδυασμό όμως και με τη (δημοσκοπικά απρόσμενη σε τέτοιο βαθμό) εκλογική καθίζηση του ΣΥΡΙΖΑ (20,1% τον Μάιο και 17,8% τον Ιούνιο από 31,5% το 2019), η οποία υπήρξε και ο βασικός καταλύτης για τη συνολικότερη ανακατάταξη του κομματικού συστήματος. Αυτή συνίσταται στην ανάδειξη της νικήτριας ΝΔ σε «κυρίαρχο» κόμμα, θέτοντας από την άλλη πλευρά την αξιωματική αντιπολίτευση εκτός προοπτικής εξουσίας, αμφισβητώντας δηλαδή για πρώτη φορά μετά το 1974 (και με την πρόσκαιρη εξαίρεση του Μαΐου του 2012) τη γενικότερη τυπολογία του «δικομματισμού». Η επανάληψη άλλωστε των εκλογών μέσα σε έναν μήνα επιβεβαίωσε τα κύρια χαρακτηριστικά του αποτελέσματος του Μαΐου, αυξάνοντας όμως το τελικό «μέγεθος» του κομματικού συστήματος (οκτακομματική βουλή), εξέλιξη που (με την είσοδο της Νίκης και των Σπαρτιατών στο κοινοβούλιο) αναιρούσε ολοκληρωτικά την εντύπωση της επιστροφής στην «κανονικότητα» που θεωρήθηκε ότι είχε σηματοδοτηθεί το 2019, με την ανάδειξη εξακομματικής βουλής (της μικρότερης από το 2012) και τον αποκλεισμό της νεοναζιστικής Χρ. Αυγής.
[ . . . ]
Ο Παναγιώτης Κουστένης είναι διδάκτορας Πολιτικής Επιστήμης.