Αντώνης Αναστασόπουλος
τχ. 143-144
Ο συλλογικός τόμος που επιμελήθηκε η Έφη Κάννερ, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, έχει ως θέμα μελέτης την αντίσταση εκ μέρους κυρίως γυναικείων οργανώσεων και δευτερευόντως οργανώσεων ΛΟΑΤΚΙ στην έμφυλη βία στην Τουρκία κατά τα έτη 2007-2016. Ένα ειδικότερο ερευνητικό ερώτημα που απασχολεί τους συντελεστές του τόμου, που είναι 12 προπτυχιακοί φοιτητές και φοιτήτριες του παραπάνω Τμήματος και η επιμελήτρια, είναι πώς η δράση του κινήματος κατά της έμφυλης βίας επηρεάζει τον λόγο και τις πράξεις του τουρκικού πολιτικού συστήματος και, πιο συγκεκριμένα, αν μπορεί να θεωρηθεί πως διαμορφώνει «πολιτική από τα κάτω» (σ. 39).
Η Έφη Κάννερ επιδεικνύει σεμνότητα αποδίδοντας την πρωτοβουλία για τον τόμο αποκλειστικά στους φοιτητές και στις φοιτήτριες που παρακολούθησαν το μάθημά της, «Ζητήματα κοινωνικού φύλου στη σύγχρονη Τουρκία». Όμως, χωρίς αμφιβολία, αυτή η πρωτοβουλία έχει ως αφετηρία μια καθηγήτρια που εμπνέει τους φοιτητές και τις φοιτήτριές της. Επιπλέον, αξίζουν συγχαρητήρια στην επιμελήτρια του τόμου για το γεγονός ότι έφερε σε πέρας μια έκδοση συστηματική, ώριμη και καλογραμμένη, συνεργαζόμενη με φοιτητές που βρίσκονται ακόμα στο στάδιο των βασικών σπουδών τους. Είναι αυτονόητα πολύ σημαντικό οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι να έχουν τη διάθεση να συνεργαστούν και να καθοδηγήσουν τους φοιτητές τους σε τέτοια εγχειρήματα, που τους δίνουν κίνητρο και τους ενεργοποιούν, καθώς και να αναγνωρίζεται και να αναδεικνύεται η επιστημονική συμβολή τους. Είναι, τέλος, σημαντικό ένα πανεπιστημιακό τμήμα να υποστηρίζει τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, όπως γράφει προλογικά η Κάννερ ότι συνέβη στην περίπτωση του τόμου που επιμελήθηκε.
Το θέμα που ο τόμος πραγματεύεται –της αντίστασης στην έμφυλη βία– είναι κρίσιμο και ευαίσθητο. Όπως αναφέρεται στο βιβλίο, οι δολοφονίες γυναικών είναι διαδεδομένο φαινόμενο στην Τουρκία και η έμφυλη βία είναι γενικευμένη πραγματικότητα. Το 2017 δολοφονήθηκαν από άνδρες 409 γυναίκες στην Τουρκία και καταγράφηκαν 332 περιπτώσεις σεξουαλικής βίας που άσκησαν άνδρες σε βάρος γυναικών, ενώ 287 παιδιά έπεσαν θύματα εκμετάλλευσης, πάλι από άνδρες (σ. 17). Επιπλέον, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Τουρκίας και άλλα σημαίνοντα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος έχουν κατά καιρούς δηλώσει πως δεν υπάρχει ισότητα των δύο φύλων και πως ο κοινωνικός προορισμός των γυναικών είναι να γίνουν μητέρες, μάλιστα τουλάχιστον τριών παιδιών η καθεμιά, όπως έχει ειπωθεί.
Το βιβλίο αποτελείται από εκτεταμένη εισαγωγή της Έφης Κάννερ και 12 κεφάλαια, οργανωμένα σε τέσσερις ενότητες, ενώ περιέχει και εννεασέλιδη περίληψη του περιεχομένου του στην αγγλική γλώσσα.
[…]
Ο Αντώνης Αναστασόπουλος είναι επίκουρος καθηγητής Οθωμανικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και συνεργαζόμενο μέλος ΔΕΠ Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών/ΙΤΕ
