Μαριλένα Καρρά
τχ. 143-144
Στον συλλογικό τόμο Η σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη και η σημασία της για μας σήμερα (σε επιμέλεια του Γιάννη Κτενά και του Αλέξανδρου Σχισμένου) διανοίγεται ο χώρος εκείνος που απαιτείται για τη συστηματική, πολύπλευρη και καταλυτικά επίκαιρη διαύγαση της σκέψης ενός από τους σημαντικότερους φιλοσόφους του 20ού αιώνα, του Κορνήλιου Καστοριάδη. Με επίκεντρο το ερώτημα «ποια η επικαιρότητα και η σημασία της σκέψης του Καστοριάδη;» (σ. 9), οι επιμελητές θα προλογίσουν την έκδοση υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα τον καίριο χαρακτήρα της. Όπως αναφέρουν: «Η σημερινή εποχή είναι μια εποχή κρίσης σημασιών, μια εποχή κοινωνικής σύγκρουσης, ο “καιρός” του παρόντος. […] Η συγκυρία είναι μια ευκαιρία να αναλογιστούμε κριτικά, μαζί με τον φιλόσοφο και χρησιμοποιώντας τις έννοιες και τα εργαλεία σκέψης που μας παρέχει το έργο του, το συλλογικό μας παρόν, τις φαντασιακές σημασίες που συνθέτουν την κοινωνική πραγματικότητά μας και που γίνονται ορατές μέσα από και δυνάμει της κρίσης της σύγχρονης κοινωνίας» (σ. 10). Στον πυρήνα της δήλωσης αυτής ανιχνεύεται ένας κόμβος ερωτημάτων, μία εν τω χρόνω συμπύκνωση της καστοριαδικής προβληματικής. Ανιχνεύεται το μέλημα γύρω από τον χρόνο του κοινωνικού πράττειν, που με τα λόγια του Σχισμένου εμπεριέχει «το συνυπάρχειν, τη συνάντηση με την πραγματικότητα και την πράξη, τον μετασχηματισμό της πραγματικότητας. Εμπεριέχει τον Καιρό, που ο Καστοριάδης ονομάζει “μοναδικότητα”, την ανάδυση της ετερότητας» (σ. 95).
Στον βαθμό που ο εν λόγω τόμος συνιστά μια αποκρυστάλλωση του συνυπάρχειν, αλλά και ένα στιγμιότυπο από την ανάδυση της, αδιαχώριστης από την πολιτική της αυτονομίας, ετερότητας, δύναται να διαβαστεί με ποικίλους τρόπους. Οργανωμένος γύρω από έξι άξονες (Ψυχή και Φαντασία, Δημοκρατία και Πολιτική, Φύση και Οντολογία, Ο Καστοριάδης σε διάλογο, Τέχνη και Λογοτεχνία, Σύγχρονα κοινωνικά φαινόμενα), σε ένα πρώτο επίπεδο, προσφέρεται στον αναγνώστη τόσο για μια θεματική όσο και για μια ενιαία προσέγγιση της καστοριαδικής σκέψης. Σε ένα δεύτερο, όμως, επίπεδο φιλοξενεί τις απαραίτητες εντάσεις ενός κριτικού αναστοχασμού, του οποίου η κεντρομόλος δύναμη δεν αφορά παρά την έννοια της αυτονομίας.
[…]
Η Μαριλένα Καρρά είναι απόφοιτος του Τμήματος Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της ΑΣΚΤ και του ΠΜΣ Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου.
