Λάμπρος Φλιτούρης
Τχ. 155-156
To 42% που κέρδισε η Μαρίν Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία φανερώνει ταυτόχρονα μια πρόοδο της ακροδεξιάς αλλά και μια ήττα της απέναντι στο «δημοκρατικό» ρεφλέξ που εξακολουθεί –αν και μειούμενο– να κινητοποιεί τους Γάλλους. Το ερώτημα που επαναλήφθηκε στη δημόσια σφαίρα ήταν αν τελικά αυτό το ποσοστό φανερώνει ότι το 42% των Γάλλων είναι ακροδεξιοί ή αν ψήφισαν απλά κατά του προέδρου Μακρόν. Ακόμη και οι στενότεροι συνεργάτες της Λεπέν δεν τόλμησαν να θεωρήσουν ότι το σύνολο του ποσοστού τούς ανήκει. Αν αθροίσουμε τα ποσοστά των βασικών εκπροσώπων του χώρου (Λεπέν, Ζεμούρ και Ντυπόν-Αινιάν), ένα 33% προτίμησε να εκφραστεί μέσα από υποψήφιους με ευθείες αναφορές στην παραδοσιοκρατία, τον ακραίο συντηρητισμό, τον εθνικισμό, τον ευρωσκεπτικισμό, τον αντιμουσουλμανισμό, την αντιμεταναστευτική πολιτική κλπ. Το ζήτημα θεωρώ ότι μπορεί και πρέπει να εξεταστεί –και– εντός της παράδοσης που υπάρχει επί δεκαετίες στη χώρα υπέρ μιας «αντιθεσμικής, αντιρεπουμπλικανικής» ψήφου. Η γοητεία της ακροδεξιάς στη Γαλλία ερμηνεύεται επιπρόσθετα τόσο με βάση την ιστορική εμπειρία όσο και από την ίδια τη φύση του ρεπουμπλικανικού βοναπαρτισμού ή της προεδρικής μοναρχίας1 που καθιερώθηκε με το Σύνταγμα του 1958 (αναθ. το 1962).
Αναζητώντας τις απαρχές της γαλλικής ακροδεξιάς οδηγούμαστε στην αντιδημοκρατική-αντικοινοβουλευτική παράδοση των φιλοβασιλικών υπερκαθολικών ενώσεων του 19ου αι., του εθνικιστικού μπουλανζισμού και του πολιτικού αντισημιτισμού της υπόθεσης Ντρέιφους. Κατά τον 20ό αι. ο χώρος μπολιάστηκε ιδεολογικά με βιταλιστικές και φυλετιστικές θεωρίες και επηρεάστηκε έντονα από τα φασιστικά πρότυπα του Μεσοπολέμου. Ωστόσο, σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του τη μεταπολεμική περίοδο διαδραμάτισαν η συγκρότηση του κράτους του Βισί και ο αντιαποικιακός αγώνας.
[…]
Ο Λάμπρος Φλιτούρης διδάσκει Ευρωπαϊκή Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Όροι που ουσιαστικά θεμελίωσε ο ιστορικός Michel Winock.