Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΩΣ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΚΑΙ ΩΣ ΟΠΛΟ

Εισαγωγή στο άρθρο του Βλαντιμίρ Πούτιν

«Για την ιστορική ενότητα Ρώσων και Ουκρανών»

Νικόλας Πίσσης

Τχ. 155-156

Το κείμενο του Πούτιν «Για την ιστορική ενότητα Ρώσων και Ουκρανών» (12 Ιουλίου 2021) δεν συνιστά την πρώτη παρέμβαση του προέδρου της Ρωσίας στο πεδίο της δημόσιας ιστορίας, ούτε το πρώτο ιστορικό άρθρο που δημοσιεύεται από το Κρεμλίνο με την υπογραφή του. Υπό το φως, όμως, της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, έχει ερμηνευτεί ως προαναγγελία της, ενώ τόσο το ίδιο το κείμενο, όσο και θεσμικές κινήσεις που ακολούθησαν τη δημοσίευσή του, όπως το προεδρικό διάταγμα (30 Ιουλίου 2021) για την ίδρυση Επιτροπής Ιστορικής Διαφώτισης ή η απαγόρευση τον Δεκέμβριο του 2021 της οργάνωσης Μεμοριάλ, εγγράφονται σε μια συστηματική επιχείρηση μονοπώλησης και χειραγώγησης της ιστορικής μνήμης, αλλά και της ιστορικής έρευνας.

Το κείμενο είναι μάλλον ανομοιογενές, καθώς το πρώτο μέρος μπορεί να διαβαστεί ως μια μονομερής μεν, συμβατική δε ιστορική επισκόπηση, προορισμένη να στηρίξει τη θέση που δηλώνει προεξαγγελτικά ο τίτλος, ενώ το δεύτερο, που αναφέρεται στην πορεία των διακρατικών ρωσο-ουκρανικών σχέσεων από το 1991 και εξής, αποτελεί ένα οργισμένο κείμενο πολεμικής, διάσπαρτο με καλυμμένες ή ανοικτές απειλές, αναγνωρίσιμες όχι μόνο με τη στερνή γνώση της εισβολής. Τα επιχειρήματα του πρώτου μέρους δεν είναι πρωτότυπα. Πρόκειται για κοινούς τόπους της επίσημης ρωσικής ιστοριογραφίας του 19ου αιώνα, αλλά και εν μέρει της σοβιετικής από τη δεκαετία του 1930 και εξής. Το αξίωμα ότι Μεγαλορώσοι, Μικρορώσοι και Λευκορώσοι συνιστούν έναν ενιαίο λαό (narod), του οποίου την ανασυγκρότηση και επανένωση επωμίστηκαν ως ιστορική αποστολή οι πρώτοι, υπήρξε κυρίαρχο όχι μόνο στην επίσημη ρωσική (εθνική, αυτοκρατορική, σοβιετική) ιστοριογραφία, αλλά και σε μεγάλο μέρος της δυτικής ιστοριογραφίας περί Ανατολικής Ευρώπης, που κατά κανόνα υιοθέτησε τη ρωσοκεντρική οπτική.

[…]

Ο Νικόλας Πίσσης είναι ιστορικός, επιστημονικός συνεργάτης στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βερολίνου

 

Δείτε Επίσης

Αφήστε μια απάντηση

IΔPYTHΣ Σταμάτης Χρυσολούρης

EKΔOTEΣ Νίκος Αλιβιζάτος, Γρηγόρης Ανανιάδης, Στέφανος Πεσμαζόγλου

ΣYNTAKTIKH EΠITPOΠH Έφη Αβδελά, Νίκος Αλιβιζάτος, Γρηγόρης Ανανιάδης, Νικόλας Βαγδούτης, Θανάσης Βαλαβανίδης, Οντέτ Βαρών Βασάρ, Λίνα Βεντούρα, Κώστας Βλασόπουλος, Κώστας Γαβρόγλου, Γιώργος Γιαννακόπουλος, Γιώργος Γιαννουλόπουλος, Έλλη Δρούλια, Χάρης Εξερτζόγλου, Ελευθερία Ζέη, Όλγα Θεμελή, Βίκυ Ιακώβου, Γιώργος Ιωαννίδης, Γιώργος Καραβοκύρης, Αλέξανδρος Κεσσόπουλος, Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Λούση Κιουσοπούλου, Ηλίας Κούβελας, Μάκης Κουζέλης, Νίκος Κουραχάνης, Δημήτρης Κυρτάτας, Σαράντης Λώλος, Γιώργος Μαλάμης, Αχιλλέας Μητσός, Αλεξάνδρα Μπακαλάκη, Γιάννης Μπαλαμπανίδης, Λάμπρος Μπαλτσιώτης, Ρίκα Μπενβενίστε, Βαγγέλης Μπιτσώρης, Στρατής Μπουρνάζος, Ανδρέας Πανταζόπουλος, Κατερίνα Ροζάκου, Άκης Παπαταξιάρχης, Στέφανος Πεσμαζόγλου, Ειρήνη Σκαλιώρα, Αθηνά Σκουλαρίκη, Γιάννης Σταυρακάκης, Κώστας Τσιαμπάος, Σάββας Τσιλένης, Δημήτρης Χριστόπουλος, Κώστας Χριστόπουλος, Θωμάς Ψήμμας.

ΓPAMMATEIA ΣYNTAΞHΣ Γρηγόρης Ανανιάδης, Βίκυ Ιακώβου, Αλέξανδρος Κεσσόπουλος, Γιώργος Μαλάμης, Γιάννης Μπαλαμπανίδης, Στέφανος Πεσμαζόγλου, Σάββας Τσιλένης

KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA Βουβούλα Σκούρα

ΔIEYΘYNTHΣ EKΔOΣHΣ Γιώργος Γουλάκος

ΔIOPΘΩΣH KEIMENΩN Αναστασία Λαμπροπούλου

HΛEKTPONIKH ΣEΛIΔOΠOIHΣH-ΦIΛMΣ Eκδόσεις νήσος, Σαρρή 14, 105 53 Αθήνα, τηλ.: 210.3250058

EKTYΠΩΣH Kωστόπουλος Γιώργος, Aκομινάτου 67-69, τηλ.: 210.8813.241

BIBΛIOΔEΣIA Βασ. & Ζαχ. Μπετσώρη O.Ε., Στ. Γονατά 13A, τηλ.: 210.5743.783

ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Εισάγετε το email σας για να ενημερώνεστε για τα νέα άρθρα