Ειρήνη Λεβίδη
τχ. 128-129, σ. 82-95
Το κείμενο αυτό ξεκίνησε να είναι μια σχολιασμένη και εκτενής εργοβιογραφία του Λευτέρη Βογιατζή. Στον δρόμο ο χαρακτήρας του άλλαξε, το υλικό είναι τεράστιο και το στοιχείο της προσωπικής μαρτυρίας εμφιλοχωρεί σχεδόν παντού ̶ στην αρχή σχεδόν άθελά μου. Τριάντα-ένα χρόνια καθημερινής επαφής και ταυτόχρονα στενής συνεργασίας στο θέατρο, βαραίνουν. Ένα «πορτρέτο του καλλιτέχνη σε νεαρή ηλικία», όπως θα έλεγε ο Τζέημς Τζόυς, ξεμυτίζει δειλά πίσω από τα κείμενα, τις συνεντεύξεις του και τις σημειώσεις του. Το κείμενο που ακολουθεί, νομίζω τελικά, πως προσπαθεί να ανιχνεύσει τα στοιχεία εκείνα της ζωής του, της εμπειρίας και της συνεχούς, εργώδους και φιλότιμης[2] προσπάθειας που έκανε καθημερινά ο Λευτέρης να μετατρέψει τα ερωτήματα της ζωής του σε τέχνη και στη συνέχεια να εμφυσήσει στην τέχνη του ζωή: «Ο σκηνοθέτης καλείται να επαναφέρει, ισχυροποιώντας τα, τα ερωτήματα που πλανιούνται, που υπάρχουν μέσα στο έργο, ως τέτοια. Να μην θεωρήσει δεδομένο το θέμα της απάντησης ορισμένων ερωτημάτων αλλά να τα επαναφέρει εκ νέου ως ερωτήματα».[3]
Ανοιχτά ερωτήματα, όπως στη ζωή. Αυτό σημαίνει μετατρέπω την τέχνη σε ζωή, και γι’ αυτό αγαπήθηκε τόσο πολύ και με τόσο πάθος από το κοινό του.
1944, 12 Οκτωβρίου: Ο Λευτέρης Βογιατζής (στο εξής Λ.Β.) γεννήθηκε στην Αθήνα, στην Καλλιθέα, έξι η ώρα τα ξημερώματα στις 12 Οκτωβρίου του 1944. Σε λίγες ώρες η Αθήνα θα γιόρταζε την απελευθέρωσή της από τη γερμανική κατοχή. Πολύ σύντομα αυτή η απελευθέρωση θα αποδεικνυόταν ανάπηρη… Το νεογέννητο όμως, όμορφο μωρό, ονομάστηκε Ελευθέριος. Ποιος να το φανταζόταν ̶ ρητορική ερώτηση αλλά και πόσο πραγματική ̶ πως μέσα στην αναμπουμπούλα εκείνης της ιστορικής μέρας, σε μία βασανισμένη από τον πόλεμο γειτονιά της Αθήνας, είχε γεννηθεί ένα παιδάκι που θα ανήκε κι αυτό στην ιστορία, στην ιστορία του νεοελληνικού πολιτισμού, του νεοελληνικού θεάτρου! Δεύτερο παιδί του Παναγιώτη Βογιατζή (+1995) και της Μαρίας Βαζαίου (1914-1995), ο αδερφός του Σταμάτης Βογιατζής, μεγαλύτερός του κατά έξι χρόνια, είχε γεννηθεί το 1938 (+2000).
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
- Ο τίτλος είναι δάνειος, από άρθρο της Ελένης Βαροπούλου για τα δέκα χρόνια του Θεάτρου της Οδού Κυκλάδων
- Λέξη που αγαπούσε πολύ. Απέδιδε αυτό του το χαρακτηριστικό στο ζωντανό παράδειγμα του πατέρα του.
- «Η διάσταση του χάους», συζήτηση με τον Δημήτρη Δημητριάδη στο βιβλίο-πρόγραμμα της Νέας Σκηνής
Η Ειρήνη Λεβίδη είναι διευθύνουσα σύμβουλος της Νέας ΣΚΗΝΗΣ και με την ιδιότητα αυτή έχει την καλλιτεχνική ευθύνη του Θεάτρου της Οδού Κυκλάδων-Λευτέρης Βογιατζής.
