Χρήστος Πιέρρος
τχ. 126, σ. 29- 33
Οι αντιδράσεις των ΗΠΑ και της ΟΝΕ στην κρίση του 2008, σε όρους δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής ήταν εκ διαμέτρου αντίθετες. Στην πρώτη περίπτωση υπήρξε τύπωμα χρήματος και αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος, ενώ στη δεύτερη υπήρξε λιτότητα και μείωση του επιτοκίου της ΕΚΤ. Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι να αξιολογήσει τις δύο αυτές πολιτικές σε συνάρτηση με τις θεωρίες που τις θεμελιώνουν, χρησιμοποιώντας ως σημείο αναφοράς το φαινόμενο που αναδύθηκε κατά τα τελευταία χρόνια στην αγορά χρήματος, τη σκιώδη τραπεζική.
Η σκιώδης τραπεζική ως νέα πρακτική δανεισμού
Σύμφωνα με την αντίληψη που έχει ο μέσος άνθρωπος αναφορικά με τον δανεισμό των επιχειρήσεων από τον τραπεζικό τομέα, η επιχείρηση Α λαμβάνει δάνειο από την τράπεζα Β και κατόπιν χρησιμοποιεί το σχετικό ποσό για τη χρηματοδότηση επενδυτικού έργου. Το δάνειο αυτό αποπληρώνεται κατά την πάροδο του χρόνου βάσει των πραγματοποιηθέντων κερδών από τη λειτουργία της επιχείρησης. Αυτή είναι και η κυρίαρχη αντίληψη στα βασικά εγχειρίδια μακροοικονομίας.
Μολονότι τα ανωτέρω ισχύουν σε οικονομίες με μη αναπτυγμένα χρηματοοικονομικά συστήματα, σε μεγάλες οικονομίες η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Ήδη από τη δεκαετία του ’80, και εντονότερα μετά την παγκοσμιοποίηση του χρηματοοικονομικού συστήματος, οι επιχειρήσεις προβαίνουν σε απευθείας δανεισμό από την αγορά χρήματος, παρακάμπτοντας τον παραδοσιακό τραπεζικό τομέα, μέσω της σκιώδους τραπεζικής.
Ο Χρήστος Πιέρρος είναι υποψήφιος διδάκτορας στο πλαίσιο του Διδακτορικού Προγράμματος στην Οικονομική Επιστήμη του Πανεπιστημίου Αθηνών (UADPhilEcon)