Τχ. 158-159
Χρήστος Ηλιάδης
Χρειάστηκαν μόλις λίγες ημέρες τον Μάρτιο του 2017, αφότου ξεκινήσαμε την παρέμβαση στο πεδίο μέσω ενός προγράμματος νομικής συμβουλευτικής του Συμβούλιο της Ευρώπης, ώστε να απευθυνθούν στους συνεργάτες μας οι πρώτοι Έλληνες Ρομά που προσπαθούσαν, χωρίς αποτέλεσμα, να εκδώσουν έγγραφα ταυτότητας. Επίσης, πολύ γρήγορα μας καταγγέλθηκαν οι πρώτες υποθέσεις μητέρων που δεν τους επιτράπηκε να πάρουν τα νεογνά τους από το μαιευτήριο εξαιτίας και μόνο του γεγονότος ότι δε διέθεταν τα απαραίτητα ταυτοποιητικά έγγραφα. Τους επόμενους μήνες ξετυλίχθηκε ένα πραγματικό κουβάρι με υποθέσεις ανθρώπων από διαφορετικές κοινότητες Ρομά, οι οποίοι δεν διέθεταν, ούτε μπορούσαν να εκδώσουν αστυνομική ταυτότητα, ενώ κάποιοι εμφανίζονταν επιπλέον ως «ακαθορίστου ιθαγένειας». Σχεδόν όλοι ήταν πλήρως αναλφάβητοι, κάποιοι ανήλικοι, όλοι στο απόλυτο κοινωνικό περιθώριο, χωρίς αξιοπρεπή στέγη και μεταξύ των πλέον εξαθλιωμένων, βιοπορίζονταν από την ανακύκλωση υλικών, την εργασία στις χωματερές ή το πλανόδιο εμπόριο. Οι γυναίκες παρέμεναν στο σπίτι. Σε όλες τις περιπτώσεις, η έλλειψη εγγράφων δημιουργούσε ένα συνεχόμενο κίνδυνο σύλληψης και φυλάκισης, και έτσι συχνά οι θιγόμενοι απέφευγαν να μετακινηθούν εκτός των ορίων του καταυλισμού όπου ζουν. Περισσότερες από 100 ήταν οι περιπτώσεις που τέθηκαν υπόψη μας σε ένα διάστημα 24 μηνών, αποκαλύπτοντας ένα αόρατο ζήτημα. Αμέσως ενημερώσαμε τις ελληνικές αρμόδιες αρχές για να αντιληφθούμε ότι το ζήτημα δεν ήταν εντελώς αόρατο. Οι περισσότεροι φορείς γνώριζαν για τα προβλήματα αυτά από καιρό, κάποιοι είχαν προσπαθήσει να βρουν λύσεις παλαιότερα αλλά εγκατέλειψαν την προσπάθεια. Η κατάσταση παρέμενε στάσιμη.
[…]
Ο Χρήστος Ηλιάδης είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο