Αικατερίνη Σ. Μάρκου
τχ. 130-131
Αίθουσα 801, στο κτίριο της EHESS, επί της οδού Raspail, αρ. 54., χώρος όπου έκανε τα σεμινάριά του ο Sacha (επισήμως Alexandre) Popovic. Σε αυτή την αίθουσα απέκτησε νόημα η φοιτητική ταυτότητα όλων μας που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο εμπλεκόμασταν στη μελέτη των βαλκάνιων πληθυσμών και των πολιτισμών τους. Στο πλαίσιο αυτό, δερβίσηδες, μπαμπάδες, τεκέδες, η γλώσσα του Ισλάμ και όλες οι βαλκανικές γλώσσες και αλφάβητα, τα θρησκευτικά τελετουργικά και οι ασκούμενες πολιτικές στο βαλκανικό παρελθόν και παρόν, γίνονταν ένας κόσμος προς εξερεύνηση και ιδιαίτερα «μαγικός» με την ευκαιρία μάλιστα των σεμιναρίων που οργάνωσε από το 2000 και έπειτα, με θέμα: η μαγεία στα Βαλκάνια.
Αγαπητός σε όλους, με αξεπέραστο χιούμορ και με ένα ξεχωριστό χάρισμα στην επικοινωνία του με τους ανθρώπους, μας ενέπνευσε, μας δίδαξε και μας άφησε έναν μεγάλο αριθμό γραπτών και υλικού που συνέλεξε στις άπειρες περιηγήσεις του σε ολόκληρο τον βαλκανικό χώρο. Πρωτοπόρος ερευνητής του Ισλάμ στα Βαλκάνια μάς χάρισε το τεράστιο έργο του με τίτλο: Βαλκανικό Ισλάμ (1986), το οποίο όσες φορές και αν το διαβάσει κανείς ανακαλύπτει μια σπάνια πτυχή ή μια λεπτομέρεια που οδηγεί σε νέες αναζητήσεις.
Ο έντυπος τύπος, οι σύλλογοι, η θρησκευτική ζωή και η οργάνωση των μουσουλμάνων αποτελούν τα καινοτόμα πεδία που εισήγαγε στην έρευνα του βαλκανικού χώρου, χωρίς να έχουν ακόμη μελετηθεί επαρκώς από τους μεταγενέστερους ερευνητές. Τα άπειρα μικρά χαρτάκια, με τις σημειώσεις, τα σχέδια, τα σύμβολα και τις κωδικοποιημένες πληροφορίες, φυλαγμένα στα ράφια της βιβλιοθήκης του τα οποία μας αποκάλυπτε γεμάτος ενθουσιασμό ισοδυναμούσαν για όλους εμάς με την ανακάλυψη ενός θησαυρού και μιας απίθανης ιστορίας. Ο Sacha άκουσε και ένιωσε δυνατά την πολυφωνική και γεμάτη παράδοξα βαλκανική πραγματικότητα, την αγάπησε βαθιά και τη σεβάστηκε όσο κανείς άλλος. Είναι ο άνθρωπος που κατέχει σταθερά μια θέση στην καρδιά μας.
Η Αικατερίνη Μάρκου διδάσκει στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.