Τχ. 158-159
Αγγελική Μητροπούλου
Αφετηριακές Επισημάνσεις
Τα νησιά μπορεί να θεωρούνται ήσυχα, απομονωμένα, να «βουλιάζουν από κόσμο», να είναι αποκομμένα, «μαγευτικοί» προορισμοί διακοπών, αλλά και τόποι μόνιμης κατοικίας. Μπορεί να είναι κόλαση ή παράδεισος. Οι λέξεις που σχετίζονται με την έννοια του νησιού διαχρονικά είναι πραγματικά δεκάδες. Ας αναλογιστεί κανείς ποια είναι η πρώτη λέξη που σκέφτεται όταν κάποιος προφέρει τη λέξη «νησί»: καλοκαίρι, πλοίο, θάλασσα, διακοπές, αποκλεισμός, σπίτι, αγαπημένο μέρος επάνω στη γη; Διαδραματίζει κάποιον ρόλο άραγε στο πώς βλέπει κανείς ένα νησί αν είναι κάτοικος νησιού ή ηπειρωτικής χώρας; Τούτων δοθέντων, για να κατανοήσουμε την έννοια της νησιωτικότητας στα ελληνικά, είναι αναγκαία η εξέταση του περιεχομένου και της νοηματοδότησης της ίδιας της έννοιας του «νησιού».
Για πρώτη φορά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, τα νησιά έχουν σήμερα έρθει ξανά στο προσκήνιο, κυρίως ως γεωγραφικές οντότητες. Η μεταβολή που έχει συντελεστεί έγκειται στο ότι μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, τα νησιά βρίσκονταν στο επίκεντρο για γεωπολιτικούς κυρίως λόγους. Όπως τονίζει ο Godfrey Baldacchino και σε σχετική του συνέντευξη στο Ινστιτούτο ΕΝΑ, τώρα η εστίαση έχει μετατοπιστεί περισσότερο σε γεωοικονομικά θέματα, κι αυτό διότι σε διεθνές επίπεδο τα νησιά αναδεικνύουν διαρκώς μια διαφορετική πτυχή τους, περισσότερο επιχειρηματική, αναπτύσσοντας όχι μόνο μηχανισμούς για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την επένδυση σε καθαρές μορφές ενέργειας, στη «μπλε οικονομία» κλπ., αλλά και πρωτοβουλίες για προσέλκυση τουριστών που δεν βλάπτουν τόσο πολύ το περιβάλλον.
Πράγματι, η βιώσιμη ανάπτυξη και το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των παράκτιων ζωνών και των νησιών συγκεντρώνει έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον σε παγκόσμιο επίπεδο.
[…]
Η Αγγελική Μητροπούλου είναι υποψήφια διδάκτωρ στο Τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
