Μαρίνα Κοτζαμάνη
τχ. 150-152
Αξιέπαινη η πρωτοβουλία του Δήμου Ύδρας να τιμήσει τον ποιητή Μίλτο Σαχτούρη τον περασμένο Αύγουστο μ’ ένα πλούσιο και πολυσχιδές πρόγραμμα εκδηλώσεων, που είχε τον τίτλο Κληρονόμος Πουλιών. Στο επίκεντρο του αφιερώματος αυτού ήταν εικαστική έκθεση που διερευνούσε τη σχέση ανάμεσα στην ποίηση του Σαχτούρη και τη ζωγραφική, μέσα από επιλεγμένα έργα 15 διακεκριμένων σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως ο Α. Φασιανός, η Ρ. Παπασπύρου, ο Γ. Ψυχοπαίδης, ο Ν. Τρανός, αλλά και η σύντροφος του ποιητή Ε. Περσάκη, μεταξύ άλλων. Τη διοργάνωση της έκθεσης είχε ο Δήμος Ύδρας (ΚΕΔΥ), τον σχεδιασμό ο καλλιτέχνης Αλέξης Βερούκας, ενώ την επιμέλεια ανέλαβε η Ευγενία-Εμμανουέλα Υφαντή, η οποία υπογράφει και τα κείμενα του καταλόγου. Στημένη σε περίπτερα στην ωραιότατη ανακαινισμένη δημοτική αγορά της Ύδρας, η έκθεση απηχούσε το παιγνιώδες, ζοφερό και διεισδυτικό πνεύμα της ποίησης του Σαχτούρη.
Ωστόσο, το εγχείρημα αυτό ανέδειξε ένα πρόβλημα ηθικής τάξης αλλά και επιστημονικής δεοντολογίας. Η έκθεση αποσιωπούσε τις καταβολές της σε μια άλλη έκθεση-μήτρα που είχε γίνει στην Ύδρα το καλοκαίρι του 2010, στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας, με τίτλο, Ακριθάκης – Σαχτούρης. Ποιος είναι ο τρελός λαγός; Τη σύλληψη της ιδέας καθώς και την επιμέλεια της έκθεσης εκείνης είχε η ιστορικός τέχνης και κριτικός Μαρία Κοτζαμάνη, στενή φίλη του Ακριθάκη με εξειδίκευση στο έργο του, η οποία σκοτώθηκε σε δυστύχημα το 2012. Ως κόρη της Κοτζαμάνη, νιώθω την υποχρέωση να επισημάνω εγώ τη σχέση ανάμεσα στις δύο εκθέσεις, ιδιαίτερα καθώς δεν υπήρξε καμιά αναφορά στο Ακριθάκης – Σαχτούρης, όχι μόνο στην έκθεση, αλλά ούτε και στα πολυπληθή δημοσιεύματα που είδα στον Τύπο σχετικά με το Κληρονόμος Πουλιών.
Η μητέρα μου ανέδειξε τη συνολική αξία του έργου του Ακριθάκη με τη σημαντική αναδρομική έκθεση για τον καλλιτέχνη που παρουσίασε ως επιμελήτρια στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997» και στην Εθνική Πινακοθήκη, Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (1998). Μικρότερου μεγέθους, η έκθεση στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας διερευνούσε εκλεκτικές συγγένειες ανάμεσα στην ποίηση του Σαχτούρη και τη ζωγραφική του Ακριθάκη, μέσα από τη συστηματική παραβολή ποιημάτων και εικαστικών έργων, όπως τεκμηριώνεται και από τον κατάλογο της έκθεσης, που συμπεριλαμβάνει και ερευνητικό κείμενο της επιμελήτριας.
Οι διοργανωτές του Κληρονόμος Πουλιών διεύρυναν την κλίμακα της δικής τους έκθεσης. Πέρα από τον Ακριθάκη, η επίδραση του Σαχτούρη αναζητήθηκε σε μεγάλο διακαλλιτεχνικό πλαίσιο, τόσο στην έκθεση αλλά και στις παράλληλες εκδηλώσεις αναγνώσεων της ποίησης του Σαχτούρη από νέους ποιητές, μουσικών ερμηνειών καθώς και λογοτεχνικού συμποσίου, μεταξύ άλλων.
[…]
Η Μαρίνα Κοτζαμάνη είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (Τμήμα Θεατρικών Σπουδών) και πρόεδρος του Τμήματος Παραστατικών και Ψηφιακών Τεχνών στην ίδια Σχολή. Κόρη της ιστορικού τέχνης Μαρίας Κοτζαμάνη.
