Δημήτρης Κυρτάτας (εισαγωγικό κείμενο και επιμέλεια αφιερώματος)
τχ. 137
Ο Δημήτρης Μαρωνίτης ήθελε να είναι ενοχλητικός. Και συνήθως το κατάφερνε. Του άρεσε να προκαλεί αυτούς με τους οποίους διαφωνούσε, αλλά και αυτούς με τους οποίους συμφωνούσε. Συγκρούστηκε με τη δικτατορία, αναμετρήθηκε με τη μεταπολίτευση, έψεξε την αριστερά. Άνοιξε μέτωπα με ομότεχνους φιλόλογους, κατέκρινε προγράμματα σπουδών, αντιτάχτηκε σε πολλές εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις – ιδίως προοδευτικές ή αριστερόστροφες μεταρρυθμίσεις. Κατέκρινε σημαντικές πτυχές της σχολικής παιδείας και της πανεπιστημιακής ειδίκευσης. Τον ενοχλούσαν η γλωσσική ανεπάρκεια και ακόμα περισσότερο οι μεγαλόστομες διακηρύξεις για γλωσσική πενία, καθώς επίσης ο κυρίαρχος δημοσιογραφικός και πολιτικός λόγος. Παρακολουθούσε με πάθος την επικαιρότητα και ανησυχούσε για το μέλλον. Η πρόσφατη κρίση τον συγκλόνισε. Διάβαζε τις ειδήσεις και τις αναλύσεις, ρωτούσε τους γνωστούς του, τους φίλους και τους οικείους – για να είναι διαρκώς έτοιμος να ριχτεί σε νέες περιπέτειες και να οργανώσει νέες επιθέσεις. Ο πολεμικός βίος που επέλεξε δεν ήταν ανώδυνος. Προϋπέθετε κόστος, σωματικό, οικονομικό και ψυχικό. Και το κατέβαλε στο ακέραιο, δίχως να επιζητεί εκπτώσεις ή αναστολές.
Για να θυμηθούμε και να θυμίσουμε κάποιες από τις πτυχές της ζωής του, ζητήσαμε από μαθητές, φίλους και συνεργάτες του προσωπικές μαρτυρίες, έτσι όπως θα προέκυπταν αυθόρμητα στη σκέψη τους, έναν περίπου χρόνο από τον θάνατό του, χωρίς προσδιορισμό λέξεων και σελίδων. Εξηγήσαμε ότι το αφιέρωμά μας θα ασχολείται με τον Μίμη που γνωρίσαμε και ζήσαμε, όχι με τον Μαρωνίτη που διαβάσαμε και διαβάζουμε, για τον οποίο γράφτηκαν και γράφονται διαρκώς άρθρα και μελέτες. Και διατάξαμε τα κείμενα που συγκεντρώσαμε με κάποιου είδους χρονολογική σειρά, από την εποχή των σπουδών του, έως τα χρόνια της ωριμότητας.
Όπως είναι απολύτως εύλογο, καλύψαμε ένα πολύ μικρό μέρος μιας πολύτροπης και πολύτιμης συναναστροφής. Και ασφαλώς θα χρειαστεί να επανέλθουμε.
Ο Δημήτρης Κυρτάτας διδάσκει αρχαία ιστορία στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
