Δημήτρης Κυρτάτας
τχ. 132-133
Ο Τάκης Θεοδωρόπουλος προσφέρει, με το νέο του βιβλίο Βερονάλ, μεγάλη υπηρεσία στις αρχαιογνωστικές σπουδές και την νεοελληνική παιδεία γενικότερα. Επαναφέροντας στην επικαιρότητα την υπόθεση του Ιωάννη Συκουτρή, ανοίγει, με τον γνωστό αφηγηματικό του οίστρο, ζητήματα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον και αξίζει να συζητηθούν.
Ο Συκουτρής δεν έχει λησμονηθεί, ούτε του λείπουν τα αφιερώματα, οι μελέτες, οι βιογραφίες και οι εύφημες μνείες. Αλλά, η τραγική του αυτοκτονία και οι διαδόσεις που την περιβάλλουν, τείνουν συχνά να επισκιάζουν τον φιλόλογο και το έργο του, αφήνοντας να διασωθεί, σχεδόν μοναχική, η έκδοση του πλατωνικού Συμποσίου ‒ που βρίσκεται, άλλωστε, στα χέρια όλων των σοβαρών μελετητών της κλασικής αρχαιότητας. Το αφήγημα του Θεοδωρόπουλου προσφέρει μια θαυμάσια ευκαιρία να επανεκτιμηθεί ο άνθρωπος και ο επιστήμονας, που άφησε ανεξίτηλα σημάδια στα νεοελληνικά γράμματα. Με μυθιστορηματική δομή το ίδιο, επιτρέπει στον αναγνώστη να υπερβεί τον μύθο και να αντιμετωπίσει τους ιστορικούς όρους που τον έπλασαν. Έτσι, ήρωας του Βερονάλ είναι ο Συκουτρής, αλλά πραγματικός πρωταγωνιστής είναι, πολύ περισσότερο, η νεοελληνική κοινωνία, τα ήθη και τα πάθη της.
Τα βιογραφικά στοιχεία είναι γνωστά. Ο Ιωάννης Συκουτρής, χιώτικης καταγωγής, γεννήθηκε (1901) και ανατράφηκε στη Σμύρνη. Με μεγάλες στερήσεις αρίστευσε στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης και γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, το 1919, όταν ο ελληνικός στρατός αποβιβαζόταν στη Σμύρνη. Με την καταστροφή, δίδαξε, ως αριστούχος φιλόλογος, για δύο χρόνια στο Ιεροδιδασκαλείο της Λάρνακας. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, το 1924, διορίστηκε βοηθός στο Φιλοσοφικό Σπουδαστήριο του Πανεπιστημίου. Ένα χρόνο αργότερα, αναγορεύθηκε διδάκτωρ, με εργασία για τον Μιχαήλ Ψελλό, παντρεύτηκε τη Χαρά Πετυχάκη και αναχώρησε με υποτροφία (την οποία κέρδισε με διαγωνισμό), για τη Λειψία και το Βερολίνο, όπου πραγματοποίησε τετραετείς μεταπτυχιακές σπουδές. Στη Γερμανία συμμετείχε στα κλειστά σεμινάρια του Βιλαμόβιτς (Wilamowitz) και συνδέθηκε με τον Γαίγκερ (Jaeger) και άλλους διαπρεπείς καθηγητές. Χάρη στις εντυπωσιακές του επιδόσεις, οι εκδόσεις Teubner του ανέθεσαν την έκδοση των απάντων του Δημοσθένη (αλλά πρόλαβε να ολοκληρώσει έναν μόνο τόμο). Το 1930 ανακηρύχθηκε παμψηφεί υφηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και άρχισε να εργάζεται ως βιβλιονόμος στην Ακαδημία Αθηνών.
Ο Δημήτρης Κυρτάτας διδάσκει αρχαία ιστορία στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
