Περιοδικό Νέα Εστία (Νίκος Καραπιδάκης)
τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
Λειτουργώ κυρίως ως ενδιάμεσος αλλά και ως ένα είδος κριτή μεταξύ των ιδεών που μου υποβάλλουν οι συνεργάτες του περιοδικού και της δημοσίευσής τους στις σελίδες του. Άλλες ιδέες τις υιοθετώ αμέσως και τις περιλαμβάνω στην ύλη του περιοδικού, άλλες τις θέτω υπόψη, ανάλογα με το θέμα τους, σε ειδικότερους αναγνώστες. Το είδος παρέμβασης που επιδιώκω είναι να φέρω στην επιφάνεια νέες ιδέες για ένα θέμα, ένα πρόσωπο, ένα διανοητικό ρεύμα. Επίσης, νέα στοιχεία για τα παραπάνω ή καμιά φορά να ανασύρω ένα λησμονημένο θέμα. Καθώς το περιοδικό, η Νέα Εστία, είναι από την ίδρυσή του και περιοδικό λογοτεχνίας, αναζητώ επίσης και πρωτίστως αδημοσίευτα κείμενα νέων ή παλαιών λογοτεχνών.
…
Περιοδικό ΣΚΡΑ punk
Τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
1.
Κατ’ αρχάς, ξεκινώντας αυτήν τη συζήτηση, είναι σημαντική μια συνοπτική παρουσίαση του όλου εγχειρήματος. Το ΣΚΡΑ punk ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2013 από μια μικρή παρέα φίλων, η οποία στη συνέχεια διευρύνθηκε, οδηγούμενη σε μια ευρύτερη συντακτική ομάδα, με διαρκείς προσκτήσεις, φυσικά και αποχωρήσεις, η οποία όμως διατήρησε έναν σταθερό πυρήνα που «τρέχει» το όλο εγχείρημα, χωρίς, ωστόσο, ποτέ να αλλάξει ο αρχικός ερασιτεχνικός χαρακτήρας του περιοδικού. Βασικός άξονας του περιοδικού μας είναι η απόπειρα γεφύρωσης αφενός της ποπ κουλτούρας με την πολιτική, αφετέρου διαφορετικών ειδών λόγου (ακαδημαϊκού, δημοσιογραφικού, πολιτικού, ακτιβιστικού).
Σε αυτό το σημείο, όμως, είναι αναγκαία μια διευκρίνιση. Το ΣΚΡΑ punk δεν είναι μόνο το site και τα κείμενα τα οποία δημοσιεύονται σε αυτό, παρότι σίγουρα για εμάς αυτά κατέχουν μια κεντρική θέση. Το ΣΚΡΑ punk είναι και η σελίδα στο Facebook, η σελίδα στο Instagram, η ραδιοφωνική εκπομπή που κάναμε παλαιότερα αλλά και τα podcasts, τα οποία προγραμματίζουμε για τους επόμενους μήνες. Το ΣΚΡΑ punk είναι, επίσης, οι εκδηλώσεις του, στις οποίες έχει φιλοξενήσει πανεπιστημιακούς, δημοσιογράφους καθώς και καλλιτέχνες. Μερικές από τις πιο επιτυχημένες εκδηλώσεις που διοργανώσαμε τα προηγούμενα χρόνια, που δείχνουν και τα πεδία ενδιαφερόντων μας: «Ποπ κουλτούρα και πολιτική» (2016), «Σαμουράι και τέρατα: Αφιέρωμα στον ιαπωνικό και κορεατικό κινηματογράφο» (2017), «Κυνόδοντες και τραπεζίτες: Παράγοντας και καταναλώνοντας ποπ κουλτούρα στην Ελλάδα της κρίσης» (2019). Συνδυάζοντας τις εκδηλώσεις με τις προαναφερθείσες πλατφόρμες έκφρασης, αλλά και με τα πάρτι και τα παζάρια βιβλίου που διοργανώνουμε κατά καιρούς στον χώρο μας, συγκροτείται μια ολοκληρωμένη εικόνα της παρέμβασής μας.
Η ταυτότητα του περιοδικού, παρόλο που όλα αυτά τα χρόνια παραμένει εν κινήσει, μπορούμε να πούμε ότι περιστρέφεται ακόμη γύρω από δύο βασικούς άξονες, οι οποίοι διαπερνούν τη γενιά μας· την ποπ κουλτούρα και την πολιτική, πάντοτε εξεταζόμενες με μια κριτική διάθεση ανάδειξης της μεταξύ τους σχέσης και διάδρασης. Η ποικιλία των μέσων αλλά και η ταυτότητα του περιοδικού καθορίζουν και τον πυρήνα της παρέμβασής του. Η παρέμβαση αυτή αφορά ένα εύρος ζητημάτων που καλύπτουν από τη μεταφορά διεθνών τάσεων και συζητήσεων –η συζήτηση για την alt-right ή την πολιτική ορθότητα αποτελούν ακριβώς τέτοια παραδείγματα– προσαρμοσμένων στην ελληνική πραγματικότητα, με μια κριτική, όχι όμως αυστηρά ακαδημαϊκή ματιά, έως τον σχολιασμό της ποπ κουλτούρας και της πολιτικής επικαιρότητας, με μια έμφαση στον λόγο για τα κοινωνικά δικαιώματα και στην εκλέπτυνση της σχετικής συζήτησης.
…
Περιοδικό Θέσεις
Τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
1.
Οι Θέσεις δημοσιεύουν μελέτες μαρξιστικής θεωρίας, κυρίως στο πεδίο της κριτικής της Πολιτικής Οικονομίας και της θεωρίας του κράτους, μη αποκλείοντας λοιπά πεδία ενδιαφέροντος. Σε κάθε περίπτωση όμως, οι μελέτες πρέπει να χρησιμοποιούν εργαλεία, έννοιες και αναλύσεις της μαρξιστικής θεωρίας ή, πάντως, να αναφέρονται κριτικά σε αυτά. Αυτό σημαίνει ότι, καίτοι δεν τίθενται περιορισμοί ως προς τις θεωρητικές επιλογές των συγγραφέων και σίγουρα δεν απαιτούμε την ένταξή τους σε κάποια «σχολή» ή «ορθοδοξία» –εφόσον μάλιστα ο μαρξισμός δεν είναι ένας, αλλά διαφορετικά και συχνά αντιπαρατιθέμενα θεωρητικά ρεύματα–, είναι αναγκαία η αναφορά στη μαρξιστική θεωρία με την ευρύτερη δυνατή έννοια του όρου.
Οι Θέσεις ενδιαφέρονται κυρίως για εκείνα τα ρεύματα του μαρξισμού που θεμελιώνονται στα έργα της ωριμότητας του Μαρξ (αλλά όχι μόνο του Μαρξ) και τα οποία εστιάζουν στον ασυμφιλίωτο χαρακτήρα της θεωρητικής επανάστασης του Μαρξ με τις διάφορες θεωρητικές σχολές είτε της (κλασικής ή νεοκλασικής) Πολιτικής Οικονομίας είτε της Κοινωνιολογίας, της Ανθρωπολογίας κ.λπ. Ταυτόχρονα, η συντακτική ομάδα αντιλαμβάνεται τον μαρξισμό όχι ως ένα κλειστό και «τελειωμένο» θεωρητικό σύστημα, αλλά ως ένα άνισα αναπτυγμένο θεωρητικό σύνολο, η ανάπτυξη ή η οπισθοδρόμηση του οποίου επηρεάζεται καίρια από τις εξελίξεις της ταξικής πάλης που συνιστά το ίδιο το αντικείμενό της, και στην οποία φιλοδοξεί να παρέμβει.
Δημοσιεύουμε επίσης εμπειρικές αναλύσεις, κυρίως σε οικονομικά ζητήματα χωρίς αναγκαία αναφορά στη μαρξιστική θεωρία, υπό τον όρο να έχουν επιστημονική αυστηρότητα, συστηματικότητα και πληρότητα.
Δεχόμαστε, τέλος, κείμενα κριτικής ιδεολογικών αντιλήψεων και πρακτικών, επίσης με αναφορά στη μαρξιστική θεωρία και με ανάγνωση συστηματικού χαρακτήρα.
Δεν δημοσιεύουμε, αντιθέτως, δοκιμιακού χαρακτήρα σκέψεις με γενικευτικές και μη συστηματικές αναφορές σε θεωρίες και γεγονότα. Παρομοίως, δεν δημοσιεύουμε ενημερωτικά κείμενα για πολιτικά και οικονομικά θέματα χωρίς αναφορά στη μαρξιστική θεωρία.
Σε όλα σχεδόν τα τεύχη περιλαμβάνονται μεταφράσεις σημαντικών κειμένων από διάφορες χώρες.
…
Περιοδικό Άνθρωπος (Μιχάλης Πάγκαλος)
Τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
1.
Ο Άνθρωπος είναι ένα καινούργιο περιοδικό. Το πρώτο τεύχος του κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2020. Η ιδρυτική του ιδέα είναι να φιλοξενήσει σημαντικά κείμενα στο πεδίο των ανθρωπιστικών σπουδών –φιλοσοφία, θεολογία, φιλολογία, λογοτεχνία κ.λπ.– αλλά και πολιτικά κείμενα με την ευρεία έννοια, επί παραδείγματι, για τους κινδύνους που απειλούν τη δημοκρατία σήμερα ή για τη στάση της Ευρώπης απέναντι στους πρόσφυγες και τους οικονομικούς μετανάστες. Όταν λέμε να «φιλοξενήσει» κείμενα στα ελληνικά, δεν εννοούμε μόνο τα κείμενα που έχουν γραφτεί σε μια άλλη γλώσσα και μπορεί κανείς να μεταφράσει στα ελληνικά, αλλά πρωτίστως κείμενα που θα γραφτούν εξαρχής στα ελληνικά για το περιοδικό. Η παραγωγή λόγου για τα καίρια ζητήματα στην εθνική γλώσσα του εκάστοτε περιοδικού είναι το, επ’ εμοί, πρώτο και σημαντικότερο κριτήριο που δικαιώνει την παρουσία και την παρέμβαση ενός περιοδικού σκέψης. Αυτό έρχεται μάλιστα σε αντίθεση με μια τρέχουσα μόδα των πανεπιστημιακών να αδιαφορούν πλήρως για την παραγωγή λόγου στη γλώσσα τους και να επιδίδονται μονάχα σε ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις που θεωρούν ότι ενισχύουν το βιογραφικό και την «καριέρα» τους, με μόνο κριτήριο τις περιβόητες «ετεροαναφορές». Πρόκειται βεβαίως για φαινόμενα καριερισμού. Ο καριερισμός αυτός καταστρέφει όμως κάθε δυνατότητα σύνδεσης του πανεπιστημίου με αυτό που λέμε δημόσιο χώρο της σκέψης και της συζήτησης, και φυσικά συμβάλλει στην προϊούσα απαξίωσή του. Διότι ο επιδιδόμενος στο σαφάρι των ετεροαναφορών σπανίως –για να μην πούμε ποτέ δεν– αναπτύσσει αξιόλογο έργο. Πράγματι, μετά τον Α. Ελεφάντη και τον Στ. Ζουμπουλάκη, που αποτελούν εμβληματικές περιπτώσεις και υπήρξαν και οι δύο εκδότες περιοδικών (ο Ζουμπουλάκης εκδίδει και σήμερα στον Άρτο Ζωής, το Δελτίο βιβλικών μελετών που διευθύνει ο Μ. Παπουτσάκης), ίσως να μην υπάρχει τα τελευταία χρόνια άλλος δημόσιος, παρεμβατικός διανοούμενος στη χώρα.
…
Περιοδικό Kaboom
Τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
1.
Η έκδοση του πρώτου τεύχους του Kaboom έγινε τον Δεκέμβριο του 2016, σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη της θητείας του Donald Trump ως προέδρου των ΗΠΑ. Κυκλοφορήσαμε λοιπόν σε μια εποχή που απέπνεε τον αέρα μιας έντονης κρίσης –πολιτικής, κοινωνικής, αξιακής, ανθρωπολογικής– και μιας έλλειψης νοήματος. Στο πλαίσιο αυτό, η δημιουργία του περιοδικού αποτελεί πρώτα απ’ όλα μια απόπειρα να απαντήσουμε με τον τρόπο μας στην ανάγκη για τον ορισμό και την επανεφεύρεση ενός νοήματος στη ζωή, με κεντρικό άξονα μια ελευθεριακή οπτική και μια κριτική των βεβαιοτήτων της εποχής.
Οι αναλύσεις μας, με αφετηρία πάντα την πολιτική και την κοινωνία, εξετάζουν ζητήματα που άπτονται της καθημερινής ζωής, όπως η γραφειοκρατία, η τέχνη, ο τουρισμός, η τεχνολογία, τα social media και εσχάτως το συναίσθημα. Η πραγμάτευση των συγκεκριμένων θεμάτων γίνεται μέσα από διαφορετικά πρίσματα, όπως αυτά της φιλοσοφίας, της πολιτικής θεωρίας, της ανθρωπολογίας, αλλά και της ψυχανάλυσης, η οποία πάντα βρίσκει μια θέση στις σελίδες μας. Ωστόσο, το σημαντικό για μας είναι η ιδιαίτερη σχέση μεταξύ αυτών των πεδίων: επιδιώκουμε συνειδητά την ανάμειξή τους, τη βεβήλωση των παγιωμένων οριοθετήσεων ανάμεσά τους. Δεν μας ελκύει τόσο η κατάταξή μας σε ένα είδος, όσο η αναίρεση των αυστηρών κατατάξεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, στα τελευταία τεύχη επεξεργαζόμαστε αυτό που ονομάζουμε «ανθρωπολογική προσέγγιση» των κοινωνικών φαινομένων. Η συγκεκριμένη οπτική, παρότι συνομιλεί με το έργο ανθρωπολόγων όπως ο Marcel Mauss, ο Pierre Clastres, η Sophie Richter-Devroe ή ο Ζάχος Παπαζαχαρίου, δεν έχει να κάνει τόσο με τον κλάδο της κοινωνικής ανθρωπολογίας όσο με έναν τρόπο θεώρησης της κοινωνίας που δίνει έμφαση στο ζήτημα της διαμόρφωσης των υποκειμένων, της θέσμισης των κυρίαρχων κάθε φορά ανθρωπολογικών τύπων. Σκεφτόμαστε ότι καμία επίσημη πολιτική απόφαση, όσο υψηλά ιστάμενος κι αν είναι αυτός που την παίρνει, κανένας θεσμός, όσο απρόσωπος και επιβλητικός κι αν παρουσιάζεται, δεν μπορεί να επιβληθεί και να ηγεμονεύσει αν δεν περάσει μέσα από τη διάπλαση των υποκειμένων, την καλλιέργεια αλλά και τον μαρασμό συγκεκριμένων ανθρώπινων ποιοτήτων και δεξιοτήτων.
Έτσι, ασκώντας λόγου χάριν κριτική στον νεοφιλελευθερισμό, δεν αναφερόμαστε τόσο σε ένα οικονομικό δόγμα που εφαρμόζεται πίσω από κλειστές πόρτες –χωρίς να αναιρούμε τη σημασία αυτής της προσέγγισης–, αλλά ορίζουμε και καταγράφουμε τις πολιτικές, τα χαρακτηριστικά και τον ανθρωπότυπο της νεοφιλελεύθερης διακυβέρνησης και αναδεικνύουμε φαινόμενα όπως η υπερεντατικοποίηση, η datoποίηση και η ποσοτικοποίηση των πάντων, που εγγράφονται στις καθημερινές συνήθειές μας, στον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε τον κόσμο. Την ίδια στιγμή, για να μη δώσουμε την εντύπωση ότι ο ορίζοντας είναι τελείως κλειστός, αντιπαραβάλλουμε αυτές τις παρατηρήσεις με υπαρκτές καθημερινές πρακτικές και σχέσεις που βρίσκονται πιο κοντά στη δική μας προοπτική για την κοινωνία και τον άνθρωπο.
Σε ό,τι αφορά το είδος της παρέμβασής μας, είμαστε μάλλον μετριοπαθείς: δεν τρέφουμε αυταπάτες ότι ένα πολιτικό περιοδικό μπορεί να λύσει μαγικά τα καθημερινά μας προβλήματα, ούτε παραβλέπουμε ότι το κυρίαρχο πολιτικοκοινωνικό πλαίσιο, παρ’ όλες τις ανυπόφορες όψεις του, καθίσταται για πολλούς ανθρώπους θελκτικό ή πείθει ως μονόδρομος. Αυτό που προσπαθούμε λοιπόν να πετύχουμε είναι μια μετατόπιση του πρίσματος μέσα από το οποίο βλέπουμε τα πράγματα, μια αλλαγή της κατανόησής μας για τον κόσμο και ίσως ακόμη για τον ίδιο μας τον εαυτό. Η πολιτική σημασία ενός τέτοιου εγχειρήματος, όσο κι αν δεν πρέπει να υπερτιμηθεί, δεν μας φαίνεται καθόλου μικρή.
…
Περιοδικό Ένεκεν
Τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
1.
Το περιοδικό Ένεκεν, Επιθεώρηση Πολιτισμού, κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1995 με τη μορφή μηνιαίου ένθετου σε καθημερινή εφημερίδα της Θεσσαλονίκης. Ασκώντας ερευνητική και κριτική δημοσιογραφία, αποκάλυψε ομάδα πρώην χουντικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ που έπαιζε καθοριστικό ρόλο στην τότε αμαρτωλή Πολιτιστική Πρωτεύουσα, και το τρίγωνο της διαπλοκής, ΜΜΕ, κατασκευαστικών εταιρειών, Αγίου Όρους. Για τα δημοσιεύματα αυτά το περιοδικό σύρθηκε στα δικαστήρια, με εντυπωσιακά απρόθυμη συμπεριφορά πολλών παραγόντων της πολιτικής και του πολιτισμού, που γνώριζαν την αλήθεια αλλά για λόγους συμφέροντος προτιμούσαν τη σιωπή. Η περιπέτεια έληξε με την απόσυρση των μηνύσεων όσο και των αγωγών, με τον όρο ότι δεν θα έπρεπε να ασχοληθούμε ξανά με το ζήτημα. Και βέβαια το κραταιό συγκρότημα Λαμπράκη –στην εφημερίδα του οποίου Αγγελιοφόρος κυκλοφορούσε ως ένθετο το Ένεκεν–, διέκοψε επί του πιεστηρίου την έκδοση του περιοδικού. Το 2005 επανεκδίδεται το Ένεκεν, αυτόνομο αυτήν τη φορά, στην ίδια εκδοτική γραμμή για ανεξάρτητη δημοσιογραφία και κριτικό θεωρητικό λόγο. Η σταθερή αυτή αξιακή επιλογή, βαθύτατα πολιτική, αποτελεί και σήμερα, δεκαπέντε χρόνια μετά, τον εκδοτικό οδηγό του περιοδικού, οι θεματικές του οποίου περιλαμβάνουν το σύνολο του κοινωνικού και πολιτισμού φαινομένου.
…
Recto/verso (Δημήτρης Χ. Τομαράς)
Τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
1.
Το recto/verso δεν αποτελεί, μάλλον, με την αυστηρή έννοια του όρου, ένα θεωρητικό περιοδικό ιδεών. Είναι ένα περιοδικό δοκιμιακού λόγου, με επίκεντρο τις τέχνες και τα γράμματα. Όμως στην ουσία σκέφτομαι πως το κείμενο συνιστά τον κατεξοχήν τόπο της σκέψης· συνεπώς, ο συγγραφέας προσπαθεί –πατώντας διαρκώς κάπου, έστω και χωρίς να το γνωρίζει ή να θέλει να το γνωρίζει– να επινοεί νέα εδάφη, να χτίζει, να μεταπλάθει ή να φωτίζει ψηφίδες εικόνων. Επομένως σκέφτεται, παράγει ιδέες και αναπαριστά νοερά τον κόσμο του.
Στο recto/verso εκφράζεται ένα αίτημα για την ανάγκη μιας διαρκούς, λοξής λογοτεχνικής ματιάς στα πράγματα και στα κείμενα, μιας συνθήκης στην οποία γράφονται δοκίμια ως διαρκείς εφευρέσεις και μελέτες, ως υβριδικές μορφές μιας ασταμάτητης διερώτησης και διχασμού, ως ασταμάτητες ακροβασίες πάνω σε τεντωμένο σκοινί.
Το δοκίμιο είναι, από μόνο του, μία διαρκής επιχείρηση ακροβασίας. Για αυτό θέτει συγκεκριμένα ερωτήματα: Πώς μπορούμε να φτάσουμε, κάθε φορά, στον πυρήνα ή στους πολλαπλούς πυρήνες ενός κειμένου χωρίς να οχυρωνόμαστε εντελώς πίσω από τον θεωρητικό ή ακαδημαϊκό μας εαυτό; Πώς μπορούμε να πετύχουμε ακριβώς το ίδιο μέσω, αντίθετα, της έκθεσής μας; Πώς μπορούμε να σταματήσουμε να θέτουμε απαντήσεις αλλά ερωτήματα μετά τη βίωση των καλλιτεχνικών ή των φιλοσοφικών έργων; Πώς κινούνται η σκέψη και το συναίσθημα μέσα στο, κάποιες φορές λυτρωτικό –και άλλες ανυπόφορο– συναίσθημα της μεγάλης, υψηλής τέχνης;
Υπάρχει, με άλλα λόγια, το αίτημα η λογοτεχνική και, ευρύτερα, η πολιτισμική κριτική να γίνεται όχι υπό όρους της φιλολογικής επιστήμης ή μιας ακαδημαϊκού χαρακτήρα ανάλυσης, αλλά ως δοκιμιακή, «οριακή» έκφραση, η οποία μελετά και διερευνά με λογοτεχνικό τρόπο. Νομίζω, επίσης, το αίτημα είναι η άρνηση της στασιμότητας, της διαρκούς επιβεβαίωσης του εαυτού ως λατρευτικού μνήματος και του κειμένου ως τελειωτικού και ασφαλούς τεκμηρίου ή κάποιας διεκπεραιωτικής περίληψης φτιαγμένης από συνεχιζόμενες κοινοτοπίες. Η παρέμβαση του recto/verso μπορεί να είναι, τελικά, μία παρότρυνση για πιο προσωπική μελέτη επάνω στα όρια.
…
Περιοδικό Επιστήμη και Κοινωνία. Επιθεώρηση Πολιτικής και Ηθικής Θεωρίας
Τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
1.
Η Επιστήμη και Κοινωνία είναι ένα περιοδικό που στρέφει την προσοχή του στη σχέση επιστημονικού και φιλοσοφικού στοχασμού, από τη μια μεριά, και πολιτικής και κοινωνικής πρακτικής, από την άλλη. Σκοπός του είναι η προαγωγή της επιστημονικής έρευνας και της μελέτης θεμάτων που άπτονται του ευρύτερου πεδίου της πολιτικής, κοινωνικής και ηθικής θεωρίας, με γνώμονα τη διεπιστημονικότητα, την αμεροληψία, τον κριτικό λόγο, αλλά και την καινοτομία στη μεθοδολογική προσέγγιση αυτών των θεμάτων. Επί 23 χρόνια, η Επιστήμη και Κοινωνία αποτελεί forum επιστημονικού διαλόγου αλλά και δημόσιας κριτικής παρέμβασης σε εθνική και διεθνή κλίμακα. Φιλοξενεί πρωτότυπες επιστημονικές μελέτες και μικρότερα ερευνητικά σχόλια στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα πολιτικών και κοινωνικών θεμάτων, ηθικής θεωρίας, πολιτικής κοινωνιολογίας και οικονομίας, ζητήματα πολιτικής επικοινωνίας και μέσων ενημέρωσης, πολιτικής και κοινωνικής ψυχολογίας, καθώς και πολιτισμικών σπουδών. Επιπλέον, στο περιοδικό δημοσιεύονται εκτεταμένα βιβλιογραφικά δοκίμια και βιβλιοκρισίες επιστημονικών έργων.
Ακολουθώντας την πρακτική των «θεματικών αφιερωμάτων», κατά καιρούς στο περιοδικό έχουν αναδειχθεί θεματικές όπως είναι το ζήτημα της πολυπολιτισμικότητας, των σχέσεων κράτους – εκκλησίας, η προβληματική της διαφθοράς, το φαινόμενο του λαϊκισμού, της βίας, της φτώχειας και των ανισοτήτων, που έχουν προκαλέσει τον επιστημονικό αλλά και τον δημόσιο διάλογο. Είτε εστιάζοντας σε καθιερωμένες θεματικές είτε σε πιο σύγχρονες, η Επιστήμη και Κοινωνία φιλοξενεί κείμενα που διαθέτουν θεωρητικό βάθος, μεθοδολογικό σχεδιασμό και εμπειρική εδραίωση. Με αφορμή την επέτειο των δέκα πρώτων ετών κυκλοφορίας του περιοδικού, η Συντακτική Επιτροπή οργάνωσε ειδική δημόσια εκδήλωση και έκτοτε, με αφορμή την κυκλοφορία τευχών, διοργανώνονται συχνά δημόσιες ομιλίες σε χώρους πολιτιστικών εκδηλώσεων, πανεπιστήμια και ειδικές αίθουσες βιβλιοπωλείων.
…
Περιοδικό Αξιολογικά
Τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
1.
Το περιοδικό Αξιολογικά είναι έκδοση, οι θεματικές της οποίας εστιάζουν στην πολιτική φιλοσοφία, την ηθική φιλοσοφία και φιλοσοφία του δικαίου, την κοινωνική θεωρία και θεωρία του κράτους, καθώς και στο ευρύ φάσμα της επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών. Στόχος των παρεμβάσεων, που περιλαμβάνουν θεματικά αφιερώματα, επιστημονικές ημερίδες, συνέδρια και διοργάνωση σεμιναρίων, είναι η καλλιέργεια και η ανάπτυξη μιας κριτικής κοινωνικής επιστήμης στη χώρα μας. Ενδεικτική για την επιστημολογική κατεύθυνση των Αξιολογικών είναι η ιδιαίτερη έμφαση σε ερευνητικά εγχειρήματα που εστιάζουν σε ζητήματα κανονιστικότητας, ιστορικότητας, θεμελίωσης των αξιών στην κοινωνική και πολιτική θεωρία, θεμελίωσης της πολιτικής/κράτους και του δικαίου, καθώς και σε προβλήματα που αφορούν την έννοια της ορθολογικότητας στην κοινωνική επιστήμη και την κριτική του σχετικισμού. Μέσα από την ανάπτυξη της έρευνας σε αυτά τα πεδία, τα Αξιολογικά επιχειρούν, ταυτόχρονα, να συμβάλλουν στον επιστημονικό διάλογο μεταξύ διαφορετικών επιστημολογικών κατευθύνσεων στη χώρα μας.
…
Ιστορείν/Historein
Τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
Το Ιστορείν/Historein: A Review of the Past and Other Stories είναι ένα αγγλόφωνο περιοδικό ιστορίας που εκδίδεται στην Αθήνα από το 1999. Απευθύνεται στην επιστημονική κοινότητα, αλλά και στο ευρύτερο κοινό, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το Ιστορείν/Historein δημοσιεύει άρθρα που αξιολογούνται από αναγνωρισμένους ειδικούς επιστήμονες/ισσες, με υψηλά ακαδημαϊκά κριτήρια. Απαραίτητο στοιχείο είναι η τεκμηριωμένη και πρωτότυπη συμβολή τους στον θεωρητικό και επιστημονικό διάλογο.
Το περιοδικό αποτελεί την κεντρική δράση μιας ευρείας κοινότητας ερευνητών/τριών που ειδικεύονται στο πεδίο των ανθρωπιστικών και των κοινωνικών επιστημών, εμβαθύνοντας πρωτίστως στη μελέτη της ιστορίας, σε παγκόσμιο επίπεδο. Κατά την εικοσαετή δράση του, πραγματοποίησε επιστημονικά συνέδρια διεθνούς εμβέλειας και δημόσιες εκδηλώσεις –συχνά σε συνεργασία με άλλους ελληνικούς ή ευρωπαϊκούς επιστημονικούς φορείς– για επίκαιρα ζητήματα με πνευματικό, επιστημονικό ή πολιτικό ενδιαφέρον, που απασχόλησαν έντονα τον δημόσιο διάλογο, κυρίως στην Ελλάδα. Ας θυμηθούμε, για παράδειγμα, εκδηλώσεις με θεματικές όπως οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ μετανάστευσης και εργασίας –η σχετική ημερίδα έγινε με αφορμή την υπόθεση της Κωνσταντίνας Κούνεβα– ή η πρόσφατη οικονομική κρίση από τη σκοπιά των ιστορικών ή η ακόμα πιο πρόσφατη διαδικτυακή συζήτηση με θέμα την παγκόσμια απήχηση της Επανάστασης του 1821 (διαθέσιμη στο https://www.youtube.com/watch?v=jD_K_iEws8s) κ.ά.
Το Ιστορείν/Historein λειτουργεί ως φόρουμ διεθνούς επιστημονικού διαλόγου, ο οποίος αποβλέπει σε δημόσιες παρεμβάσεις. Προσανατολίζεται σταθερά στη σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν και στη μελέτη του δημόσιου ρόλου που αποκτούν οι κοινωνικές και οι πολιτισμικές λειτουργίες της ιστορίας. Τα περισσότερα τεύχη του είναι αφιερωμένα σε ειδικές θεματικές που βρίσκονται στην αιχμή του θεωρητικού και του ερευνητικού προβληματισμού: δημόσια ιστορία, ιστορία των συναισθημάτων, γενοκτονίες και μνήμη, ιστορία και θρησκεία, αναστοχαστικές και κριτικές προσεγγίσεις στη θρησκεία, διανοητικές αυτοβιογραφίες Ευρωπαίων ιστορικών, αλλά επίσης η συγκρότηση της ιστορίας ως πεδίου επαγγελματικής ενασχόλησης, οι μεταπολιτευτικές μεταβάσεις στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου είναι, ενδεικτικά, μερικά μόνο από τα πιο πρόσφατα πεδία συζήτησης που απασχόλησαν το περιοδικό.
…
Τα Ιστορικά (Πόπη Πολέμη)
Τχ. 150-152
(Απόσπασμα)
Ξεκινάμε από τα αυταπόδεικτα. Τα Ιστορικά δεν είναι ένα κλασικό «περιοδικό ιδεών». Είναι μια «περιοδική έκδοση ιστορικών σπουδών», όπως το λέει ο υπότιτλος, που κλείνει αισίως τα τριάντα οκτώ της χρόνια, με 72 τεύχη στο ενεργητικό της. Η συνεχής αυτή παρουσία στον μεταπολιτευτικό στίβο της ιστορικής παιδείας, μάλιστα χωρίς θεσμική ενδοχώρα, κάθε άλλο παρά αμελητέα μπορεί να θεωρηθεί από μόνη της, και ασφαλώς αποτελεί τίτλο τιμής για τον εκδοτικό οίκο Μέλισσα που εξακολουθεί να φέρει με γενναιοδωρία το βάρος και την ευθύνη.
Η τριανδρία των ιστορικών που τα έστησε εν έτει 1983, με τη συνέργεια του εκδότη Γιώργου Ραγιά, ο Σπύρος Ασδραχάς, ο Φίλιππος Ηλιού και ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος, απέφυγαν εξαρχής να κάνουν δηλώσεις πίστης. Στους ομοτέχνους τουλάχιστον ήταν βεβαίως γνωστό ότι το πρόταγμα της νιότης τους για την επιστημονικοποίηση της μαρξιστικής ιστοριογραφίας το είχαν μπολιάσει, χάρη στη γόνιμη μαθητεία τους στην Εσπερία, σε καιρούς χαλεπούς, με τις νέες μεθοδεύσεις και τις νέες αναζητήσεις που είχαν αναπτύξει μετά τον Πόλεμο ιδίως οι Γάλλοι, Άγγλοι και Ιταλοί ιστορικοί. Ομολογημένη πάντως ήταν η κοινή και στους τρεις επίγνωση των ορίων που έθετε η ιστοριογραφική τους κουλτούρα. Με τα λόγια του Φίλιππου Ηλιού: «Η ιστορία θεωρημένη και θεωρούμενη ως πολιτισμικό αίτημα, άρα και αίτημα πολιτικό: ο πολίτης και η αυτοσυνειδησία του, μέσω της γνώσης της ιστορίας και, ταυτόχρονα, ή, κυρίως, ως αίτημα αποκρυπτογράφησης του αντικειμενικού, των τρόπων λειτουργίας των κοινωνικών μηχανισμών, των όντως όντων. Και, επίσης, ως αίτημα αυτογνωσίας» (από την εκδήλωση για τα είκοσι χρόνια του περιοδικού, τον Σεπτέμβριο του 2003, τώρα στο Φίλιππος Ηλιού, Ψηφίδες ιστορίας και πολιτικής του εικοστού αιώνα, εκδοτική φροντίδα: Άννα Ματθαίου – Πόπη Πολέμη – Στρατής Μπουρνάζος, Αθήνα, Πόλις, 2007, σ. 554). Στο μέτρο, συνεπώς, που αυτές οι καταστατικές αρχές συνεχίζουν να εμφορούν τη νεότερη γενιά των ιστορικών που εμψυχώνει από το 2009 το περιοδικό, ίσως η συμπερίληψή του στον φάκελο των Σύγχρονων Θεμάτων να μην είναι άτοπη.
…
