Συνέντευξη με τον Randall Wray
τχ. 126, σ. 26- 28
ΣΘ: Τι πιστεύετε ότι πήγε λάθος το 2008; Γιατί δεν μπόρεσε η συμβατική μακρο-θεωρία να προβλέψει το γεγονός;
Ρέι: Το 2008 υπήρξε η κατάρρευση αυτού που ο Hyman Minsky αποκαλούσε «καπιταλισμό διαχείρισης χρήματος» (Money Manager Capitalism, MMC). Κατά πολλούς τρόπους ήταν εφάμιλλη της κατάρρευσης του «χρηματοοικονομικού καπιταλισμού» (Finance Capitalism, FC) του 1929, που οδήγησε στη μεγάλη ύφεση. Καταρχάς, η δεσπόζουσα αντίληψη των οικονομολόγων και χαρακτών πολιτικής της δεκαετίας του ’20 και του ’00 βασιζόταν στο δόγμα laissez faire-laissez passé, δηλαδή, σε μία λατρεία για την ελεύθερη αγορά. Αυτό, κυρίως, σήμαινε την απελευθέρωση του χρηματοοικονομικού τομέα από ρυθμίσεις και επίβλεψη. Δεύτερον, και στις δύο εποχές ζούσαμε σε μία περίοδο παγκοσμιοποίησης – τόσο τα αγαθά όσο και τα κεφάλαια διέσχιζαν τα σύνορα σχετικά ανεμπόδιστα. Τρίτον, ο χρηματοοικονομικός τομέας δέσποζε στη βιομηχανία. Και στις δύο περιπτώσεις η πραγματική οικονομία ήταν δέσμια του χρηματοοικονομικού τομέα – με τον τελευταίο να απορροφά το 40% όλων των εταιρικών κερδών εκτός οικονομίας. Το να πεις ότι οι αγορές «έπαθαν αμόκ» υποτιμά το γεγονός. Το να πεις ότι οι οικονομίες μας είχαν καταληφθεί από «αιμοβόρα βαμπίρ-καλαμάρια της Wall Street» είναι μόνο μία μικρή υπερβολή.
Η συμβατική μακροθεωρία, αντιμετωπίζει τα ανωτέρω σαν απλές τάσεις αγαθών ή τα αγνοεί πλήρως. Αυτός είναι και ο λόγος – όπως ανέφερε και η βασίλισσα της Αγγλίας – για τον οποίο κανένας από αυτούς τους οικονομολόγους δεν μπόρεσε να προβλέψει το γεγονός.
Ο Randall Wray είναι καθηγητής Oικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Missouri, Kansas City, και ένα από τα παλαιότερα μέλη του Οικονομικού Ινστιτούτου Levy του Κολεγίου Bard. Η έρευνά του εστιάζεται στην κριτική της ορθόδοξης νομισματικής θεωρίας και πολιτικής, παράλληλα με την ανάπτυξη μίας εναλλακτικής μεθόδου. Παράλληλα, εργάζεται για τη δημοσίευση ή αναδημοσίευση του έργου του Hyman Minsky, την προσέγγιση του οποίου χρησιμοποιεί για να αναλύσει την τρέχουσα παγκόσμια οικονομική κρίση.