Philippe Marlière, συνέντευξη στον Αντώνη Γαλανόπουλο
τχ. 136
ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ: Ο Ολάντ είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα σοσιαλδημοκράτη ηγέτη που απέτυχε. Ποιοι είναι οι κύριοι λόγοι για την παρακμή της σοσιαλδημοκρατίας;
PHLIPPE MARLIΕRE: Η παρακμή της σοσιαλδημοκρατίας ουσιαστικά οφείλεται σε μια σειρά από πολιτικές επιλογές. Για παράδειγμα, ας αναρωτηθούμε: στην περίπτωση της Ελλάδας, το ΠΑΣΟΚ θα είχε καταρρεύσει με τον τρόπο που συνέβη, αν δεν είχε εφαρμόσει τις πολιτικές λιτότητας που σήμερα γνωρίζουμε; Το ίδιο συμβαίνει και στη Γαλλία. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα πηγαίνει πολύ άσχημα, επειδή έχει εφαρμόσει πολιτικές οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στις λαϊκές προσδοκίες και ανάγκες. Ταυτόχρονα, θα ήταν η ακροδεξιά, η λαϊκιστική δεξιά τόσο σημαντική όσο είναι τώρα, αν η σοσιαλδημοκρατία είχε κάνει τα πράγματα διαφορετικά; Πιθανώς όχι. Αλλά το πρόβλημα της σοσιαλδημοκρατίας είναι ακόμη βαθύτερο. Η ιστορία της σοσιαλδημοκρατίας, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, υπήρξε μια ιστορία σταθερής υποχώρησης. Η δομική αυτή παρακμή οφείλεται στον βαθύ μετασχηματισμό των παραδοσιακών εκλογικών υποστηρικτών της· εργάτες μπλε και λευκού κολάρου, υπάλληλοι, μέλη της εργατικής τάξης, μισθωτοί και εργαζόμενοι, αποτελούσαν ουσιαστικά την εκλογική βάση της σοσιαλδημοκρατίας. Σταδιακά, όλες αυτές οι κοινωνικές κατηγορίες –αν και εξακολουθούν να υπάρχουν– έχουν υποστεί δραματικούς πολιτικούς και κοινωνικούς μετασχηματισμούς που έχουν προκληθεί από τις πρόσφατες οικονομικές αλλαγές, καθώς και τις αλλαγές στα μοντέλα εργασίας.
Η δεκαετία του 1990 ήταν μια περίοδος προσαρμογής στην ελεύθερη αγορά. Ο «τρίτος δρόμος» του Τόνυ Μπλερ, τον οποίο ενστερνίστηκαν και τα άλλα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, ακολούθησε –σε μεγάλο βαθμό– τους κανόνες, τις αρχές και τη φιλοσοφία του νεοφιλελευθερισμού, με την ελπίδα ότι η οικονομική ανάπτυξη που θα δημιουργηθεί από την προσαρμογή αυτή, τελικά θα ωφελήσει τους απλούς ανθρώπους. Τώρα, η σοσιαλδημοκρατία έχει εισέλθει σε μια νέα φάση. Η ιδέα ότι, αν η σοσιαλδημοκρατία προσκολληθεί στενά στη νεοφιλελεύθερη αφήγηση και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές μπορεί να αποκομίσει κάποια οφέλη για τη μεσαία και την εργατική τάξη, είναι πραγματικά καταστροφική. Βοηθά μόνο στην ενίσχυση της ακροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη. Τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα πρέπει να σκεφτούν νέες λύσεις, οι οποίες, κατά την άποψή μου, θα πρέπει να αφορούν μια ιστορική στροφή στην κατεύθυνση της ρύθμισης των αγορών. Διαφορετικά, δεν μπορείς να κάνεις τίποτε απολύτως, δεν μπορείς να αναδιανείμεις, γιατί ο νεοφιλελευθερισμός έχει να κάνει με τη μεγιστοποίηση των κερδών, τη μεγαλύτερη εκμετάλλευση και τη συνεχή ιδιωτικοποίηση. Δεν υπάρχει τίποτα το ωφέλιμο σε αυτό το είδος των πολιτικών για τον απλό λαό. Το να επιστρέψουμε σε πιο παρεμβατικές πολιτικές δεν σημαίνει απαραίτητα να γυρίσουμε πίσω στη δεκαετία του 1970. Οι σοσιαλδημοκράτες πρέπει πραγματικά να αλλάξουν, αλλιώς είναι καταδικασμένοι. Το είδαμε να συμβαίνει στην Ελλάδα, στην Ισπανία και η Γαλλία μπορεί τώρα να ακολουθήσει.
[…]
O Philippe Marlière είναι πολιτικός επιστήμονας και διδάσκει στο University College του Λονδίνου.
